Televizyon alırken nelere dikkat edilmeli
Şimdi bir tv’nin kaliteli olup olmadığını belirleyen standart özellikleri açıklayacağız. Bunlar ekran çözünürlüğü, hertz, kontrast,parlaklık , izleme açısı gibi kavramlar olacaktır. Bunları tek tek ele alalım;
1- Çözünürlük:
Bir televizyonun görüntü kalitesini belirleyen birinci etken çözünürlüktür. Pixel olarak ifade edilen noktacıkların sıklığı ile ifade edilir. Çözünürlük için SD ( Standart Definition) HD( High definition) full hd , 4 K (Ultra hd) 8K ifadeleri kullanılır.
HD = 720 p: 1280 x 720
FULL HD = 1080 p : 1920 x 1080
4 K = QFHD : 2160 x 3840
8K TV = 7.680 yatay ve 4.320 dikey piksel, yani toplamda yaklaşık 33 milyon piksel barındıran bir ekrana sahip bir TV’dir. 8K’daki “K” İngilizce’de Bin (1000) anlamına gelir, yani yaklaşık 8.000 piksel yatay çözünürlüğe ulaşan bir TV.
Hangi Çözünürlüğü Tercih Etmeliyiz? :
Yeni bir tv alınacaksa çözünürlük mutlaka en az 4K olmalıdır.
Tv Yayınları Full Hd’yi Desteklemiyor mu? :
Standart çanak anteni üzerinden bu ifade genel olarak doğrudur. Şu anda az sayıda kanal full hd çözünürlükte yayın yapıyor. Büyük kanllardan TRT ve ATV full hd yayın yapmaktadır. Full hd yayın yapan bu kanallar şunlardır.
TRT HD, TRT1 HD, ATV HD, A Haber HD
Digiturk ve Dsmart gibi ücretli paketlerde ise pek çok kanal hd olarak izlenebilmektedir.
Full hd yayını standart hale getirecek kanal sayısı zaman içinde hızla artacaktır. Tv çözünürlüğü tercih edilirken bu durumda dikkate alınmalıdır.
2- Kontrast :
Çözünürlükten sonra bir tv nin görüntü kaltesini en çok etkileyen faktör kontrasttır.
Kontrast oranı kısaca tv de en koyu siyah ile en parlak beyaz arasındaki orandır. Rakam ne kadar yüksek olursa görüntü kalitesi de o kadar iyi olacaktır. Kontrast özellikle resmin keskinliği açısından çok önemlidir.Kontrastın yüksek olması, panelin siyah renkleri derin, beyaz renkleri ise parlak göstermesi ile doğru orantılıdır. Kontrast oranı ne kadar yüksek ise siyah- beyaz arasındaki gri tonlar yani ara renkler daha belirgin ve net olarak görülür.
1000:1 kabul edilebilir kontrast oranı iken 10.000:1 ise mükemmel kontrast oranı olarak kabul edilir. Bu durumda günümüz tvlerinde yer olan 1000.000:1, 5000.000:1 gibi oranlar aslında çok abartılı. Bu durumda sadece şunu söyleyebiliriz. Kontrast oranı ne kadar yüksek olursa o kadar iyidir. Ancak dinamik kontrast, statik kontrast aldatmacasına kanmamak gerekir.
Gerçek Kontrast- Dinamik Kontrast Farkı:
Dinamik kontrast rakamı tamamen bir pazarlama hilesidir. Tv alacaklar belirtilen kontrast oranının gerçek ( statik) kontrast mı? yoksa dinamik kontrast mı? olduğuna dikkatle bakmalıdır. Tv markaları ve modeller arasında karar verirken kontrastı daha yüksek olanı görüp tercih değiştirirken verilen rakamın dinamik kontrast olmamasına özenle dikkat edilmelidir.
Bu durum müzik setleri ve bilgisayar hoparlörleri ile ilgili eskiden PMPO ve RMS ses gücü karmaşasına benziyor. Pek çok ucuz ve kalitesiz firma şişirme PMPO rakamları ile 1000 wat ve üzeri ses gücü iddiasında bulunmaktaydı.
Gerçek Kontrast Oranı: Panelin sabit yayınlardaki kontrast oranıdır. Yeni model LED tv lerde artık kontrast oranı için rakam belirtmek yerine yüksek kontrast, High kontrast, ultra high kontrast gibi ifadeler kullanılmaktadır.
3- Görüntü Yenileme Hızı (HERTZ )
Tv de görüntü yenileme sayısına denir. Hertz bir saniyede görüntünün kaç adet yenilendiğini ifade eder. Mesela 100 hertz demek tv de yayın görüntünün saniyede 100 defa yenilenmesi ile oluşuyor demektir.
Tüplü tvlerde sıradan marka ve modellerde bu hız 50 hertz çok iyi modellerde mesela Sony trinitronlarda 100 hz idi.
Yeni alınacak bir LED tv lerde bu hız kesinlikle 100 hz nin altında olmamalı. Görüntü yenileme hızı ne kadar iyi olursa yayında o kadar akıcı olur. Tabiki hareketli sahnelerde bu akıcılıkta tv nin tepkime süresi de önemlidir.
LED tvlerde 100 ile 200 hertz tvler idealdir. Ekran büyüdükçe hertzinde artması gerekir. Mesela 60″ ( 152 ekran ) bir tv için 100 hertz yetersiz kalacaktır. oysa 32″ ( 81 ekran) bir tv için 100 hertz lik hız yeterli gelmektedir. 200 hertzlik bir panel hızı ( gerçek hertz) tv bu konuda idealdir.
Yalnızca tv yayını izlenecekse panel hızı olarak 100 hz yeterli olacaktır. Ama gelişmiş konsol oyunları ve full hd sinema filmi izlemek içinde tv kullanıldığında 100 hz nin üzerinde bir hıza ihtiyaç duyulmaktadır.
Önemli Olan Panel Hızıdır:
Kontrastaki dinamik kontrast ve gerçek kontrast oranı kandırmacası gibi görüntü hızında da panel hertzi ve yazılımla elde edilen uçuk rakamlardan oluşan hertz gibi kafa karıştırıcı durumlar söz konusu.
LED tvlerde ulaşılabilen en iyi panel hızı 200 hertz civarındadır. Oysa çok ucuza ( 1500 tl altı ) satılan 42″ tvlerde bile 400 hertz gibi rakamlardan bahsedilmektedir. Bu rakamlar yazılımla elde edilendir.
Samsung CMR, LG dinamik MCI, Philips PMR gibi ifadeler kullanıyor. Bu ifadeler yazılımla elde edilmiş hz yi anlatır.
Mesela gerçekte 50 hertz panel hızı olan Samsung 32″ LED tv için Samsung CMR 100 hz ifadesini kullanırken, panel hızı 100 hz olan 42″ LG LED tv için firma MCI 400 hz ifadesini kullanılıyor.
Samsung F 8000 serisi tvlerde de 200 hz olan panel hızı yazılımla geliştirilerek 800 hz ye kadar çıkabilmektedir.
Panel hızı 50,100, 200 hz gibi olan tv nin bu hızın yazılımla 200-400-800 gbi rakamlara çıkarılmasınıın da tabii ki bir takım faydaları vardır. Görüntünün düzeltilmesine ve daha net görüntü elde edilmesine faydası olur.
Tekrarlamak gerekirse 200 hz lik bir panel hızı LED tv için çok mükemmel bir rakamdır.
Plazma TV lerde Durum: LED tvlerde 240 hz yi geçemeyen bu hız Plazma tvlerde 600 hz ye kadar çıkabilmektedir. Çünlü LED tv ile Plazma tvlerin görüntü yenileme sistemleri birbirinden farklıdır.
4- Parlaklık:
Tv de her bir görüntü hücresine yüklenen enerji ile parlaklık doğru orantılıdır. Parlaklığın yeterli olması tv nin kontrastının daha işlevsel olmasını sağlayacaktır. Çünkü kontrast, yüksek parlaklıkla gerçeği yansıtır.
Bir ekranın parlaklığı : cd/m2 yani candela/ metrekare olarak ifade edilir. Burada cd yani candela ışık şiddeti birimidir.
Ortalama 500cd/m2 parlaklık yeterlidir. Bu rakam plazma tvler için ise 1500cd/ m2 uygun olacaktır. Bunun altında bir parlaklık oranı tvnin aydınlık ortamda çok silik bir görüntü vermesine neden olur. Parlaklığın çok fazla yüksek olması enerji sarfiyatını artırır. Tv nin parlaklığı ayarlanamıyor ise çok yüksek parlaklık değerine sahip bir tv karanlık ortamda gözü yoracaktır.
Görüldüğü gibi parlaklık ve kontrast oranı birbiri ile bağlantılı ve tv görüntüsünde birbirini etkileyen özelliklerdir. Parlaklık ve kontrast oranlarında büyük tv üreticileri kendilerine özgü teknolojiler kullanarak daha kaliteli görüntü elde etmeyi başardılar. Markaların kullandığı teknolojiler şunlardır.
Samsung : Natural Tru Color
Sony Bravia : Engine 2 Motoru
Philips : Dynamic Contrast Enhancement
Toshiba : Adaptive Color Enhancement
5- Diğer Özellikler :
İzleme açısı tepkime süresi ,kullanılan yazılımlar, radyasyon, servis kalitesi gibi konuları da bu başlık altında kısa kısa ele alınacak.
İzleme Açısı:
Birinci makalede plazma tvlerin izleme açısı bakımından LED tvlere göre daha üstün olduğunu yazmıştık. Ancak lcd lerde görülen eğik açıdan bakılınca ekran görüntüsünün karanlık görünmesi problemi artık 2014 itibari ile yeni nesil LED tvlerde yoktur. Yani yeni LED ler her açıdan net görüntü verebilmektedir.
IPS Ekran: Yeni bir ekran paneli teknolojisidir. En önemli özelliği LED tvlerde her açıdan net ve renk kaybı olmayan görüntü verebilmesidir. Bu teknolojide eskiden olan tam karşıdan bakma gereği, yansıma kayıpları, açıya göre renk değişimi gibi problemler sıfıra indirilir. IPS ekran özelliğindeki monitörler diğerlerindeki 6 bit olan renk derinliğini 8 bite çıkarmıştır. Güneş yansıması problemi de azaltılmıştır. BU ekranlar daha da tasarrufludur.
Satın alacağımız LED tv nin IPS ekran olup olmadığını anlamak için yayındayken tv ye alttan, üstten, yandan çaprazlama bakmak gerekir. Tüm bu farklı açılardan bakmada görüntü ve renkler hiçbir şekilde değişmiyorsa IPS ekran teknolojisi kullanılıyor demektir.
Tepkime Süresi :
Bir piksel en kısa ne kadar sürede renk değişimi yapabiliyor? sorusunun cevabıdır. Mili saniye ile ifade edilir. Tepkime süresi ne kadar az olursa yayın o kadar akıcı olur.
Tepkime süresi konusunda en iyisi tüplü tvlerdir. süre sıfırdır. Sonra en iyi teknoloji plazma tvlere aittir. Günümüz LED tvler de bu konuda kendilerini çok geliştirdiler. 6 ms , 4 ms ve 2ms lik değerler son derece yeterlidir.
Yüksek tepkime süresi olan yani 8 ms den daha yavaş tepki veren tvlerde iki problem ortaya çıkar. Bunları ayrı ayrı açıklayayım.
1. Motion Blur : Hareket izi olarak tanımlanır. Bu durum görüntüyü ve seyir zevkini bozar. Özellikle LCD tvlerde sık karşılaşılan bir durumdur.
2. Ghosting: Bu ifadenin türkçe karşılığı hayalet efektidir. Bu sorun tepkime süresi yüksek olan LCD lerde görülür. Hızlı sahne geçişlerinde önceki sahne ile yeni sahne görüntüleri üst üste biner. O anda oluşan karanlık görüntüye hayalet görüntü denir. Bu sorun 8 ms nin üzerinde bir tepkime süresi olan tvlerde görünür.
Radyasyon:
Led tv ve plazma tvler için görüştüğüm yetkili servisler ve teknik uzmanlar iki tv türünde de radyasyon probleminin sıfıra yakın olduğunu söylediler. Gerçekten de olayı iternetten araştırdığımızda plazma tv nin çok çok az radyasyon yaydığını radyaysyon probleminin neredeyse olmadığı görürüz. Durum yeni nesil LED tvler içinde geçerlidir.
Sonuç olarak Yeni LED ve Plazma tvlerin radyasyon problemleri neredeyse hiç yoktur. Fakat elektrikle çalışan cihazlar oldukları için elbette 2m den yakın mesafede uzun süre kalınmamasını tavsiye edebiliriz.
Servis Kalitesi ve Garanti:
Bu konuda tabii ki büyük yerli markaların bariz bir üstünlüğü var. Ülkemizde Arçelik ve Beko grubu ( Arçelik, Beko, Altus, Aygaz gibi Koç Holding grubu) özellikle servise verdiği önem ve müşterinin servis memnuniyeti ile dikkati çektmektedir.
Pioneer, Sharp gibi markalar Digicom firması garantisi altındadır. Pek çok kentte, Philips, LG, Pioneer Sahrp gibi tv markaları tek bir servis bünyesinde toplanmıştır. Bu nedenle bu ithal markalarında konusunda servis problemi yok denilebilir. Tabii ki bu konuda Arçelik ve Beko’dan daha iyi olduklarını iddia edemeyiz.
Vestel ve Seg markaları ile daha ismi duyulmamış pek çok marka Zorlu holding bünyesinde ve garantisindedir. Bu firmalar da Vestel garantisi altında ve Vestel servisindedir.
Müşterinin servis konusunda dikkat etmesi gereken önemli bir konu şudur. Bazen büyük marketlerde mesela Carreforu, Kipa 5M Migros Metro gibi yerlerde tvlerde olağanüstü kampanyalar oluyor. 106 ekran bir tv için 699 tl gibi 82 ekran tv için ise 499 tl gibi rakamlarla satışlar yapılıyor. Ancak satılan tv markası ismini hiç duymadığımız bir marka. Bu durumda o uygun fiyatlı tv yi almadan önce ürünün kim tarafından üretildiğini, ya da hangi firmanın garantisinde olduğunu öğrenmemiz gerekir. Aksi halde servis konusunda ve çıkabilecek problemlerde başımız ağrıyabilir, paramız boşa gidebilir.
Tv’nin İşlemcisi ve yazılımları :
LEDve plazma tvlerde görüntü kalitesi kadar cihazın hızı da önemlidir. Bu cihazlarda işlemleri gerçekleştiren işlemci bulunur. Özellikle pek çok işlevi olan smart tv lerde hız önemlidir. Arkadaşa aldığımız ve görüntü kalitesinde gerçekten mükemmel olan Samsung 40D 8000 tv yavaşlığı nedeniyle oldukça sıkıntı vermişti. Neyseki bu serinin devamı olan 40F 8000 lerde bu yavaşlık problemi yok.
Kısaca en yeni tvler en hızlı tvler diyebiliriz. Yinede satın almadan önce tv nin işlemci değerlerine bakmak gerekir.
Yazılımlara gelince; Bu yazılımlar aslında tvlerin standart özelliklerini daha da geliştirmektedir.Ama kullanıcı mutlaka tv kalitesini belirleyen standart özelliklerle ilgili rakamların panele ait yani gerçek rakamlar mı yoksa yazıılımla elde edilmiş rakamlar mı olduğuna dikkat etmelidir. Mesela Arçelik firması dinamik kontrast ile standart kontrast oranını daha da geliştirmektedir. Ama yine de dinamik kontrats adı altında yazılan rakamlar kesinlikle satandart kontrastı tutmaz. Ya da Samsung 40 F 8000 modelinde tv nin hızı yani görüntü yenileme hertzi 200 iken bu firmanın kullandığı yazılımla Clear Motion Rate (CMR) olarak 1000 hz ye çıkarılmıştır. Tabii ki bu tv nin 1000 hz olduğunu söyleyemeyiz. Ancak yazılımla elde edilen bu yüksek rakam özellikle konsol oyunları için büyük fayda ağlamaktadır.
Tv nin Giriş-Çıkışları :
Bunlar AV , Ethernet, HDMI ( iki üç dört adet olabilir), Skart , Usb (birden fazla olabilir) tv yi bilgisayara bağlayacak çıkışlar, tv ye subvofer, ses sistemi bağlantısı yapacak girişler olmalıdır.
Tv almadan önce önce tv ye bağlamak istediğimiz cihazlara uygun giriş çıkış var mı? diye bakmak gerekir. Mesela ben tv ye mutlaka hi-fi ses sistemi bağlamak istiyorum.
Markaların Özel Teknolojileri :
Bu bölümde bazı markaların ön plana çıkan özelliklerinden çok kısa kısa bahsedeceğim. Bunlardan zaten birinci tv makalesinde bahsetmiştik.
LGTrue Motion : Bu teknoloji hızlı hareket eden görüntülerde keskinliği ve ince detayları çok iyi gösteriyor. Hareketten kaynaklanan izleri azalttığı için oldukça net bir görüntü sağlıyor. LG Truemotin tvler özellikle 200 hzlik modellerde vardır.
Philips Ambilight : Philips firmasının kullandığı arka aydınlatma sistemidir. Ekrana hakim olan renk tv nin arkasından duvara yansıyarak tüm odayı kaplar. Mesela bir futbol maçı izlerken odanın ışıkları kapatılıp tüm odanın futbol sahasınn çimen renginde olması sağlanabilir.
Sharp Quatron : RGB olan renk uzayını RGBY yaparak yani kırmızı, yeşil ve mavinin yanına sarı rengi de ekleyerek daha net detaylı görüntü elde etme çalışmasıdır.
Panasonic Neoplazma Panasonic firmasının plazma tv leri daha ince, daha teknolojik yapan bir teknolojidir. Neoplazmalar 0,1 ms tepkime süresi, çok daha gerçekçi renkler, led tvlerden düşük radyasyon yayma, siyah renkleri daha kaliteli verme gibi üstünlükleri öne geçmektedir.
Klasik plazmalarda olan kalınlık, ağırlık, son teknolojileri desteklememe gibi olumsuzlukların hepsini gideren, plazmaya olan ilgiyi artıran teknolojik üstünlüğe sahiptir.
6- Özel Tercihler – Kararlar:
Smart TV:
Smart tv ne demek
Akıllı telefonlardan sonra piyasaya çıkan akıllı televizyonlar pek çok işleve sahip. Smart televizyonunuz aracılığıyla İnternet’e bağlanabilir, sanal klavye aracılığıyla pek çok sosyal medya sitesi ile Youtube ve Skype gibi uygulamalara giriş yapabilirsiniz. 3D ve 2D gibi seçenekleri bulunan Smart TV’lerde, USB ve HDMI girişleri aracılığıyla film ve video oynatabilmeniz de mümkün.
Andorid TV:
Andorid TV’ler ile tıpkı telefon ve tabletlerde olduğu gibi Google Play Store üzerinden çeşitli uygulamalar indirebilir, oyun oynayabilirsiniz.
HDR:
Bu teknolojinin amacı, aydınlık ve karanlık kısımların arasındaki farkı sıfırlayarak, insan gözünün gördüğünü dijital görüntülere uygulamaktır. HDR ile bütün gölgeler, detaylar bize daha net bir şekilde aktarılmaktadır.
Ambilight:
Ambilight teknolojisi bulunan televizyonlar ekrandaki görüntünün dış ışıklarla duvara yansıtılmasıyla göze hoş görünen bir görsellik oluştururlar. Televizyon izlerken oldukça estetik ve etkileyici bir deneyim oluşur.
Full-array:
Doğrudan arkadan aydınlatma olarak da bilinen Full-array, bir televizyon panelinin her noktasına yerleştirilmiş LED’leri ifade eder. Bu teknoloji, ekranın sadece bir kısmında olan parlaklık değişiklikleri için daha isabetli bir ışık kontrolü sağlamaktadırlar.
Tv nin Ses Özellikleri :
Bu yeni nesil led ve plazma tv lerin ses gücü konusunda yaptıkları cimriliği anlamıyorum. fiyatı 6.000 tl yi geçen tv ye bakıyorsun toplam ses gücü 30 wat rms yi bulmuyor. 60″ olan ev için sinema gibi büyük bu televizyonda kaliteli bir filmi gümbür gümbür izlemek için ille de ek sinema ses paketi almak mı zorundayız. Bazı modellerde 10+10, 12+12 watlık gibi standart hoparlör dışında ayrıca surround hoparlör de olabiliyor. Böyle tvlerde bir nebze film maç ve belgesellerin ses yönünde daha zevkli dinlendiğini söyleyebiliriz.
Bazı modellerde LED tv nin sesinde problemler var. Mesela bacanağın aldığı 106 ekran 2000 tl ye yaın fiyatlı smart led tv de görüntü kalitesi gerçekten mükemmel iken sesi çok kalitesiz. Doğal sesi kesinlikle veremiyor. 26″ gibi küçük LCD tvlerde de ses çok yetersiz olan modeller var.
Tv nin Tasarımı :
Tv nin ince ve şık bir tasarıma sahip olması da tabii ki önemlidir. Bu konuda Samsung gibi firmaları sırf özel tasarım için ürettikleri modeller vardır. Mesela Samsung F 8500 modeli sırf özel tsarım için üretilmiştir. Yani tv nin tüm teknik özellikleri 8000 serisi ile aynı sadece tasarımı farklıdır.
