Asenkron Motor (İndüksiyon Motor)
Alternatif akımla çalışırlar. Devir sayısının döner alanla senkron (eş zamanlı) olmamasından dolayı asenkron motor adını almıştır.Asenkron makinalar motor ve jeneratör olarak kullanılabilmekle birlikte, jeneratör olarak kullanımı rüzgar santralleri haricinde yaygın değildir. Maliyetleri diğer elektrikli motorlara nazaran oldukça düşüktür.
- Stator
- Gövde
- Rotor
- Yataklar
- Kapaklar
- Pervane
- Muhafaza tası bulunur.
Bunların dışında yapı parçaları ( vidalar,segmanlar, mil ucu kaması, conta, kablo
giriş rekoru, disk yay, vb. ) olmak üzere çeşitli parçalar da bulunur.
Stator: Sabit kısımdır, İnce silisyumlu sac levhaların üstüste yerleştirilmesiyle oluşturulmuş yarıklı demir nüveye denir. Bu yarıklara teller sarılır. Bu sarım işine bobinaj denir. Bu tellerin sarım şekline göre tek ya da üç fazlı olabilirler. Hem tek faz, hem de 3 fazlı olarak kullanımı yaygındır.
Halka şekindeki nüve motorun kasasına bağlanır.
Stator iç kısmına bobinlerin yerleştirilebilmesi için oluklar açılmıştır. Stator olukları değişik şekillerde yapılır. Bunlar; yarı açık oluk, açık oluk ve kapalı oluk tipte yapılır. Bu oluklara döner manyetik alanı oluşturacak bobinler sarılır.
Bobinler stator yarıklarına(oluklarına) yerleştirilir ve bu bölümler sıkıştırılarak kapatılır.
Yüksek gerilim motorlarında kullanılan bobinler kurutulur ve yağ emdirilir.
Bobinler izole bakır iletken(enamel) kullanılarak imal edilirler.
İzole bobinler statordaki yarıklara yerleştirilir.
Bobinin her iki tarafı elektriksel olarak yaklaşık 180 derecelik açı oluşturacak şekilde yerleştirilmiştir.
Rotor: Dönen kısımdır, asenkron motorda iki çeşit rotor vardır. bunlar;
Sincap kafesli rotor (Kısa devre rotor)
Tel sargılı rotor (bilezikli rotor) dur.
Metal çubuklar yarıklara döküm suretiyle yerleştirilmiştir.
İki halka çubukları kısa devre eder.
Çubuklar gürültüyü azaltmak amacıyla eğimli olarak yerleştirilirler.
Genellikle sanayide kullanılan asenkron makinalar sincap kafesli motorlardır.
Diğer motorlara oranla yapımı en kolay, en dayanıklı, işletme güvenliği en yüksek, bakım gereksinimi en az ve en yaygın kullanılan asenkron motor çeşididir. Bunların sakıncalı yönleri ise, kalkış momentinin küçük, kalkış akımının büyük olmasıdır.
3 fazlı sargılar yarıklara yerleştirilir.
Sargılar wye (yıldız) veya üçgen şeklinde bağlanır.
Her faz sargısının ucu şaftın üzerine yerleştirilmiş bilezik şeklindeki bir halkaya bağlanır. 3 fırça bu halkalara temas eder.
Rotor sargıları değişken bir direnç üzerinden veya ayrı bir güç kaynağı vasıtası ile beslenir.
Bu motorların en güzel yanı, ek direçler yardımıyla kalkış akımının istenilen seviyeye kadar azaltılabilmesi, kalkış ve frenleme momentinin arttırılabilmesidir.