B sınıfı yükselteçler, girişine uygulana sinyalin ancak 180o lik kısmını iletirler. İletimde olmadıkları sürece herhangi bir kollektör akımı akmaz. Bu durumda çıkış dalga şekli yarım dalga doğrultucunun çıkış dalga şekli gibidir.
Çıkışta oluşan bu dalga şekli çok sayıda harmonik içerir. (Harmonik konusunu geçen yazımda açıklamaya çalışmıştım.) Bu tür bir yükseltecin çıkışına uygun bir filtre takıldığında istediğimiz frekansta çıkış elde ederiz. Burada aklınıza bir soru gelebilir. Yükseltecin çıkışındaki sinyal sinüs değildi. Yükseltecin çıkışındaki filtrenin çıkışında sinüs dalga şeklim mi oluyor? Evet. Çünkü bu filtreler LC devrelerinden oluşur. Burada bir konu çok önemlidir. Yükseltecin girişine uygulanan sinyalin frekansı (ana frekans) yükseltecin çıkışında bu frekansın katlarının oluşacağı unutulmamalıdır. Bu nedenle kullanılacak LC devresinin frekansı da bu frekanslardan biri olmalıdır. Burada kullanılan filtreler basit bir LC devresi olabileceği gibi karmaşık LC devreleri de olabilir. Eğer geniş bantlı bir yükselteç kullanacaksak LC devresinin adına bant geçiren filtre demek daha doğru olacaktır.
Yukarda ki devrenin çıkış akımı Ic nın matematiksel karşılığını ancak Fourier transformunu kullanarak yazabiliriz. Fakat işi uzatmadan, sonuç formülü:
Io = Imax /pi + ((Imax/2pi) cos wt) – ((2/3pi) cos2wt) + ((2/15pi) cos 4wt) + ……….
Yukarıdaki formül enteresan sonuçlar içermektedir. Bu formülü incelersek:
Sadece 180o si geçirilen bir sinüsün, Imax /pi, transistörden geçen DC akım Imaxın 1/pi si kadardır. ((Imax/2pi) cos wt) , temel frekansı içeren dalganın akım karşılığı Imax/2 dir. Tek sayılı harmonik frekanslar yoktur.
Ayrıca ikinci harmoniğin genliği ana frekansın genliğinin 7dB altındadır. Dördüncü harmoniğin genliği ana frekansın genliğinin 21dB altındadır.
Bu devre için diğer formüller ise:
Harcanan toplam DC güç;
Pdc = (Vcc * Imax) / pi
Ana frekans için çıkış gücü:
Po = (Imax2 * RL‘) / 4
Devrenin maksimum verimi:
Verim = 78,5%
Transistör üzerinde harcanan güç yada transistörü ısıtan güç:
Pdmax = (Vcc * 2 * Imax) / pi2
Pdmax = Pomax * (4 / pi2)
Yani çıkış gücünün yaklaşık 41% kadarı transistör üzerinde harcanmaktadır. Örneğin çıkış gücü 20W olan B sınıfı bir yükseltecin çıkış transistörü üzerinde yaklaşık 8.2W harcanmaktadır.
B sınıfı yükselteçler ana harmoniğin dışında farklı frekanslar elde etmek için pek tercih edilmez. Üst harmonikler için giriş sinyalinin yükselteç tarafından geçirilen açılarını uygun şekilde ayarlamak gereklidir. Bu ayarlamayı transistörün bayasını değiştirerek yaparız. Bununla ilgili bir tabloyu daha altlarda göreceksiniz. B sınıfı yükselteçlerin tercih edilmesinin bir nedeni de tek sayılı harmonikler olmadığı için devrenin verimi artmaktadır.
