Tıp teknolojisinin bugünkü hale gelmesinde başlangıç sayılabilecek tarihteki en
önemli iki gelişme 1895 yılında W.K.Roentgen tarafından X-ışınlarının keşfi ve 1903 yılında
Willem Eindhoven’un tarafından ilk elektrokardiografın bulunmasıdır. 1940’lı yıllardan
itibaren tıbbi yöntemler teknolojiye bağımlı hale gelmiştir. Geçen yıllar içerisinde elektronik,
biyomalzeme, bilgisayar, nükleer enerji, görüntüleme gibi bilim ve teknoloji dallarındaki
gelişmeler tıp teknolojisini de önemli ölçüde şekillendirmiştir. Bugün hemen hemen her türlü
sağlık hizmeti son derece teknolojiye bağımlı hale gelmiştir.
Son 20 yıldaki gelişmelerin en önemlisi ise cihazların çoğunun bilgisayar tabanlı
cihazlar haline dönüşmüş olmasıdır. Örneğin, ECG, EMG, EEG gibi hasta ölçüm ve kayıt
cihazları şekil 1’de görülen bloklardan oluşmuştur. Sensör elektrotlar, sıcaklığa hassas bir
eleman, oksijen sensörü vb. olabilir. Analog filtreler, elektrik şebekesinden, etraftaki elektrik
ve manyetik alanlardan veya hasta vücudunda bulunan diğer kaynaklardan gelen gürültüleri
atmak içindir. Analog/sayısal dönüştürücü (ADC) sürekli sinyali belli aralıklarla örnekleyip
bilgisayara aktarmaktadır. Bilgisayarda bulunan yazılım ve donanımla sinyallerin izlenmesi,
alarmlar, gerektiğinde sinyallerin kağıda çizilmesi ve bilgisayar hafızasında saklanması
mümkün olmaktadır. Şekil-2’de bir merkezi hasta gözlem (monitoring) sisteminin blok
diyagramı görülmektedir. Bu sistemde de hastalara ait ölçümler bir ana bilgisayara
aktarılmakta, her türlü gözlem, merkezi bir noktadan yapılabilmektedir.
Bilgisayar teknolojisi klinik laboratuar, tıbbi görüntüleme sistemleri ve diğer tıbbi
cihazlarda da önemli değişikliklere yol açmıştır.
Bilgisayarların tıbbi cihazların önemli bir parçası olmasıdır.
Bunun sebepleri şunlardır:
– ADC, DAC, mikroişlemci, hafıza cipleri, iletişim ara elemanları gibi bir çok
bilgisayar parçasının düşük maliyetle ve yüksek kaliteli olarak elde edilebilmesi ve
yüksek güvenilirlikle çalışması,
– Intel işlemcilerle çalışan mikroişlemciler ve kişisel bilgisayarların yaygın olarak
standartlaşmış olması,
– Unix,. Windows gibi az sayıda işletim siteminin bilgisayar sistemlerinin
çoğunluğunda hakim olması ve standart hale gelmesi
– Telli ağlarda TCP-IP kullanılan eternetlerin son zamanlarda da telsiz eternetin
kullanılması,
– Yerel ağlar (LANS) için iletişim standartlarının, internet protokollerinin (IP), ve
gelişmekte olan telsiz ağları uygulama protokollerinin (WAP) yagın ve standart hale
gelmesi,
– Radyolojik görüntü paylaşım ve saklama sistemlerinin (PACS) standart olarak kabul
görmesi,
– Veri tabanı işletim sistemlerinin (DBMS) standart hale gelmiş olması,
– PC’lerden ‘mainftrame’ bilgisayarlara kadar çok değişik boyut ve kapasitedeki
bilgisayarın her türlü işletme ve klinik uygulamaya uygun kullanımı kolay, ucuz ve
güvenli sistemler haline gelmiş olması,
– Gelişmiş ülkelerde hasta bilgilerinin güvenli ve verimli olarak saklanma ve
gerektiğinde diğer merkezlere nakledilebilme zorunluluğu,
– PC ve internetin işletme ve aile ortamı dahil her yerde yaygın olarak kullanılır hale
gelmiş olması,
– Özellikle iş gücünün pahalı olduğu gelişmiş ülkelerde ekonomik baskılar sonucu
sistem, teknoloji ve eğitilmiş personele talebin artmış olması
Bilgisayarların tıbbi cihazların bu denli bir parçası haline gelmiş olması biyomedikal/klinik
mühendisliği sektöründe çalışacak personelde çok iyi bilgisayar becerilerine sahip olmalarını zorunlu
hale getirmiştir.
