Maddelerin elektrik enerjisinin iletilmesine karşı gösterdikleri dirence “elektriksel direnç” denir.
Kablo Direncinin Hesaplanması
Kablo dirençlerinin hesaplanmasında göz önüne alınacak unsurlar şunlardır:
- Kablo metalinin özdirenci
- Kablonun uzunluğu
- Kablonun kesiti
İletkenlerin direnci, iletkenin malzemesine, uzunluğuna ve kesitine bağlıdır.
Bakır cinsi tel, alüminyum cinsi telden daha iyi iletkendir. Yani bakır cinsinin direnci daha düşüktür.
Ancak iletkenlik özelliği yalnızca iletkenin cinsine değil, aynı zamanda iletken telin uzunluğuna ve dik kesit alanına (incelik/kalınlığına) da bağlıdır.
Bir elektrik devresinde iletken tel ne kadar ince veya uzun ise, direnç o kadar yüksek olur.iletken tel ne kadar kısa veya kalın ise direnç o kadar düşük olur.”
İletkenin direnci şu formül ile hesaplanır :
R : Bir iletkenin direnci Ω ( ohm )
ρ : Bir iletkenin rezistivitesi Ω .mm² / m
l : Bir iletkenin uzunluğu m
S : Bir iletkenin kesiti mm²
İletken malzemenin etkisi, genellikle Yunan alfabesinin ρ harfi ile gösterilen ve 1 mm2’lik bir kesit ve 1 m’lik bir uzunluğa sahip iletkenin direnci olan özdirenç kullanılarak dikkate alınır.
Gümüş en küçük rezistiviteye sahiptir ρ = 0.016 Ω • mm2 / m.
Çeşitli iletkenler için direnç değerleri
- Gümüş kablo direnci – 0.016
- Kurşun kablo direnci – 0.21
- Bakır kablo direnci – 0.017
- Nikel kablo direnci – 0.42
- Kablo lüminesans direnci – 0.026
- Manganin kablo direnci – 0.42
- Tungsten kablo direnci 0.055
- Constantan kablo direnci 0.5
- Çinko kablo direnci – 0.06
- Cıva kablo direnci – 0.96
- Pirinç kablo direnci – 0.07
- Nikrom kablo direnci – 1.05
- Çelik kablo direnci – 0.1
- Fehral -1,2 için kablo direnci
- Fosfor bronz için kablo direnci – 0.11
- Chromala 1.45 kablo direnci
Alaşımlar farklı miktarlarda kirlilik içerdiğinden, direnç değişebilir.
Şimdi bir örnekle formülü uygulayalım.
20 m uzunluğunda, 2,5 mm² kesitinde Bakır bir iletkenin direncini hesaplayalım :
= 1,7 x 10-8 Wm l = 20 m S = 2,5 x 10-6 m2
Ölçü birimini kontrol edelim , aşağıda göreceğiniz gibi kontrol sonucu ohm (Ω ) dır.
Tavsiye : Ölçü birimlerini formülde kullanmayı ihmal etmeyiniz.Bu metodla sonucun ölçü birimi değerini kontrol edersiniz.