İnvertör Nedir ?

Güncelleme 22/04/2024

İnvertör  ( İnverter ,  Evirici )   nedir ?

İnvertör doğru akımı (DC), alternatif akıma (AC) dönüştürmede kullanılan bir cihazdır.Daha açıklayıcı teknik bir şekilde açıklayacak olur isek; invertörler aslında enerji tasarrufu sağmak için üretilen cihazlardır .
Frekans değiştirici anlamına gelen alternatif akımdan (ac), doğru akıma(dc) ya da tam tersi şekilde doğru akımı, alternatif akıma 3 faz şekilde dönüştürebilen, frekansı ve gerilimi ayarlanabilen bir cihazdır. Fakat unutmayalım invertörler kendileri elektrik üretmezler solar sistemlerden veya akülerden besleme yaparak çalışırlar.

Başka şekilde açıklayacak olursak; 12-24-48-1100V doğru akımı 220V veya 380V 50hz alternatif akıma çevrilir.

İNVERTÖRLER NERELERDE KULLANILIR

Ev ve iş yeri ortamlarında temiz, sürekli ve güvenilir enerjinin yanı sıra ihtiyaç duyacağımız DC/AC güç dönüşümlerini invertör ile yapabiliriz. Solar sistemlerden, hazırda bulunan akülerden ve hatta aracınızın aküsünden alacağınız DC enerjinizi 220 V gerilime dönüştürebilirsiniz.

Günümüz teknoloji ile üretilen invertörler, 220 V şebeke gerilimini üreterek, bu gerilimle çalışan elektrikli aletlerin çalıştırılmasını sağlayan güç kaynaklarıdır. Enerji kaynağı olarak DC besleme akımı kullanıldığından; kara deniz taşıtları, endüstriyel tesisler, telekom santralleri, enerji üretim tesisleri gibi yerlerde şebeke yokken solar sistemlerden veya aküden besleme yaparak uzun süreli enerji devamlılığını sağlamış olur.

İNVERTÖRLERİN KULLANIM AMACI VE FAYDALARI

• Şebeke frekansındaki bozucu etmenlerden kaynaklı motor ve mekanik aksam hatalarını en aza indirilerek motor ve mekanik aksam tamir- bakım maliyetinin minimum seviyede tutulması ve buna bağlı olarak cihazların ömürleri uzatılması fayda sağlar.
• Şebekedeki COSQ 0,98-1 değeri arasına getirerek şebekeden çekilen reaktif enerjiyi azaltarak enerji tasarrufu sağlanmasında yardımcı olur.%30-40 civarında tasarruf sağlanabilmektedir.
• Motor devir değişikliği için dişli ve kasnak düzeneklerine ihtiyaç duyulması nedeni ile devir değişikliklerinin hızlı ve maliyetsiz yapılabilmesi.
• Motorun ilk çalışma anında yüksek akımlar çekmesini engellemek adına yumuşak yol verme olarak kullanılır. Bu özellik mekanik bakım ve arıza maliyetlerinde bir azalmaya bakım ömürlerinin uzamasına yardımcı olur.

İnvertör Çeşitleri Nelerdir?

İnvertörler kullanım alanlarına göre iki ayrı sınıfta toplanırlar. Bunlardan birincisi doğru akım (DC) kaynağından alternatif akım (AC) üretmek amacıyla kullanılanlar. İkincisi ise üretilen AC akımın gerilimini ya da frekansını değiştirmek için kullanılanlar. Bu işlemleri gerçekleştirebilmek için invertörlerin içerisinde; güç devresi, doğrultucu, frekans değiştirici ve otomatik denetim elamanları olmak üzere dört adet devre elemanı vardır.

Şebeke ağının bulunmadığı alanlarda off-grid invertörler kullanılır. Bu tarz kullanımlar daha çok şebeke hattının getirilmesinin yüksek maliyetli olduğu yayla evleri, çiftlik evleri, GSM baz istasyonlarında görülür.

Şebeke ağına bağlı şekilde kullanılan invertörler ise on-grid olarak adlandırılır. On-grid invertörler lisansı bulunmayan güneş enerjisi sistemlerinde kullanılır. Bu sistemlerde güneş paneli ile elde edilen enerji, DC elektrikten AC elektriğe dönüştürülür. Üretilen elektrik ise depolama ihtiyacı olmaksızın şebeke gerilimine dönüştürülür ve dağıtım şirketine iletilir.

Şebeke hattına bağlı invertörler merkezi, dizi ve mikro invertör olarak üçe ayrılır. Bu invertörlerin her biri farklı alanlarda ve farklı kullanım amaçlarına hizmet edebilir.

• Merkezi İnvertör

Merkezi invertörler büyük güçlerdeki santrallerde kullanılır. Genellikle tek bir invertörün gücü güzlerce kW değerinden başlayarak mW mertebelerine kadar çıkabilir. Merkezi invertör teknolojisi diğer invertör tiplerinden bazı farklılıklar taşır. Merkezi seçeneklerde, panellerin invertör incesinde doğru akım korumamasının yapıldığı bağlantı kutularında birleştirildikten sonra invertöre bağlantı yapılır. Merkezi invertörler diğer tiplere göre daha büyük panel gruplarını tek merkezden yönetebilecek kapasiteye sahiptir.

• Dizi İnvertör

Dizi (string) invertörler gerek çatı gerekse saha uygulamalarında tercih edilebilirler. Farklı çatı tiplerine göre farklı dizi invertör seçenekleri kullanabilir. Dizi invertörlerdeki amaç, tek bir santrali parçalara ayırarak, her bir parçanın bağımsız olarak enerji üretmesini sağlamaktır.

• Mikro İnvertör

Mikro invertörler, her biri panel arkasına monte edilen seçeneklerdir. Özellikle parçalı gölgelenmelerin fazla olduğu çatı sistemlerinde tercih edilirler.