Jeneratör Nedir?
Güncelleme 14/03/2023
Jeneratörler, icadı çok eskilere dayanan cihazlardır. İlk jeneratör, 1831’de Michael Faraday adlı bir fizikçi tarafından yapıldı ve günümüze kadar gelişmeye ve çeşitlenmeye devam ediyor. Bir jeneratörün temel çalışma prensibi, mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren bir sistemdir.
Jenaratör Çeşitleri
- Dizel jeneratörler
- Benzinli Jeneratörler
- Biyodizel Jeneratörler
- Emülsifiye Dizel Jeneratör
- Propan Gazlı Jeneratör
- Doğalgazlı ve Hidrojen Jeneratör
- Portatif Jeneratörler
Hem jeneratörler hem de büyük termik santraller aynı prensipte çalışıyor. Bu dönüşüm, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli motor teknolojileri sunar: B. İçten yanmalı motorlar, buhar motorları vb.
Dizel Jeneratörler
Bu jeneratörler benzinli çalışanlardan çok daha verimlidir. Dizel yakıtlar çalışan jeneratörler aynı zamanda daha sessiz çalışırlar. Daha güvenilirdirler ve yetkili servis veya bakım gerekmeden daha uzun süre çalışabilirler. Dizel üniteler benzinden daha az ısı üretir, bu nedenle daha uzun ömürlüdürler.
Dizel bir jeneratör olarak mükemmeldir ve endüstriyel uygulamalarda çok önemlidir. Endüstriyel motorlar aslında madencilik, ormancılık, denizcilik operasyonları ve birçok tarımsal uygulamada kullanılmaktadır. Yalnızca dizel jeneratörler, yukarıda belirtilen tüm nedenlerden dolayı çok daha popülerdir.
Benzinli jeneratörler
Benzinli jeneratör seçimi öncelikle gerekli jeneratör kVA’sını belirlenerek başlanmalıdır. Ayrıca jeneratörün kullanım ömrü de diğer dikkat edilmesi gereken noktalardandır. 5 kVA’nın altındaki jeneratörler için dizel seçenekleri yaygın olmadığından benzinli jeneratörler tavsiye edilir. Benzinli jeneratörlerin daha hafif olması onları portatif kullanıma uygun hale getirmektedir.
Kablolu jeneratör tipi için benzinli jeneratörler dizel jeneratör alternatiflerine göre daha sessizdir ancak benzinli jeneratörlerde kullanılan yakıt yanıcıdır. Güvenlik seviyesi dizel jeneratörlere göre daha düşük kabul edilir. Çünkü daha yüksek direnç akımına sahiptir. Standart üretim şartlarında dizel jeneratörler 5 kVA ile 2500 kVA arasında üretilmektedir. Üretilen enerjinin birim fiyatı benzine göre daha ucuzdur. Uzun süre dayanırlar. Benzinli jeneratörler zorlu koşullar için üretilirler.
Biyodizel Jeneratör
Biyokütle (biyoenerji) enerji sınıfının bir alt dalı olan biyodizel, hayvansal ve bitkisel yağlar gibi yenilenebilir kaynaklarla elde edilir. Biyodizel yakıt dizel motorlarda kullanılabilen alternatif bir yakıttır. Biyodizel; sürdürülebilir(yenilenebilir), çevre dostu, toksik olmayan ve modifiye dizel motorlarda kullanılmaktadır.Hayvan ve bitki atıklarından elde edilen dizelin geri dönüşüm olarak kullanılması prensibine dayanmaktadır. Bu nedenle biyodizel jeneratörler en çevre dostu jeneratör çeşitleri arasındadır.
Emülsifiye Dizel Jeneratör
Dizel emülsiyon içinde su yakıtı, dizel sürekli fazında asılı duran su parçacıklarından oluşur. Yanma sırasında, emülsiyon yakıtındaki ince su damlacıkları, yanma sırasında buhar genleşmesine (kendiliğinden patlama) neden olan çok ince parçacıklar oluşturarak dizelden daha hızlı kızdırma aşamasına ulaşır. Artan parçacıklar ve emme havası yüzey alanı ile birleştiğinde, hava-yakıt karışımı büyük ölçüde iyileştirilir ve bu da yanma verimliliğinin artmasına neden olur.
Propan Gazlı Jeneratör
Propan gazı, soğuk hava performansını sağlamak için LPG gazı formülasyonlarında özel olarak kullanılır. Karbon ve hidrojenin bir araya gelmesiyle oluşan bir gazın adıdır. Propan düşük sıcaklıklarda kolayca buharlaşır. Donmayan, soğuk hava koşullarına dayanıklı ve kolayca enerjiye dönüşen jeneratörler için en uygun yakıttır.
Propan gazı, soğuk hava performansını sağlamak için LPG gazı formülasyonlarında özel olarak kullanılır. Karbon ve hidrojenin bir araya gelmesiyle oluşan bir gazın adıdır. Propan düşük sıcaklıklarda kolayca buharlaşır. Donmayan, soğuk hava koşullarına dayanıklı ve kolayca enerjiye dönüşen jeneratörler için en uygun yakıttır.
Doğalgazlı ve Hidrojen Jeneratör
Elektrik enerjisi suyu hidrojen (H2) ve oksijen (O2) moleküllerine ayırır. Katotta hidrojen salınmasına rağmen. Oksijen anotta serbest bırakılır. Serbest bırakılan hidrojen, oksijenin iki katı kadardır. Sodyum hidroksit suyun iletkenliğini arttırmak için kullanılır. Anot ve katot arasındaki bir diyafram, salınan gazların birbiriyle karışmasını önler. Doğalgazlı ve hidrojenli jeneratörlerin avantajları ise kısaca;
%90’a varan tasarruf, 12-24 ay içinde potansiyel geri ödeme (amorti imkanı)
Düşük enerji tüketimli hücre tasarımı sayesinde enerji tasarrufu
Kolay kurulum, kolay kullanım ve minimum bakım ile uygun
Çok miktarda hidrojen gazı depolamaya gerek olmadığı için güvenlidir.
Hidrojen taşımacılığı yük araçlarıyla bittiği için düşük CO2 emisyonları Portatif Jeneratörler
Genellikle kamplarda, karavan seyahatlerinde, dış mekanlarda veya kısa süreli ihtiyaçlarda tercih edilir. Portatif jeneratörlerin en önemli özelliği taşınabilmesidir. Bazı modeller doğal gaz kullanır, ancak benzinli veya dizel içten yanmalı motorlarla çalıştırılabilir. Yakıt deposu araçları arasında kontrol panelleri, alternatörler, güvenlik sistemleri ve kaporta bulunur. Motor, alternatörün depodaki yakıt üzerinde dönmesini sağlayarak yanma enerjisini ortaya çıkarır.
Motora bağlı bir şafttan oluşan alternatör, bir elektrik alanı oluşturmak için elektromıknatısları bobinler halinde döndürür. Bu akım bir regülatör vasıtasıyla gerilime çevrilir ve jeneratörün bağlı olduğu cihaza gönderilir. Tüm dış mekanlarda, kısa süreli en yüksek performans portatif jeneratörlerle sağlanabilir.
KW mi KVA mı? Bir Dizel Jeneratör Satın Alırken Hangisini Kullanmalısınız?
KVA ve kW söz konusu olduğunda, her iyi jeneratör üreticisinin her ikisini de kullanacağını göreceksiniz. kW en yaygın olarak Amerika Birleşik Devletleri’ndeki jeneratörlerden söz edilirken kullanılırken, dünyanın geri kalanının çoğu dizel jeneratör setlerinden söz edilirken birincil değer olarak kVA kullanılmaktadır.
Bu nedenle firmalar ağırlıklı olarak kVA cinsinden jeneratörlerinin reklam ve satışını yapmaktadır. Ancak kW cinsinden bir jeneratör talep ederseniz, size gereksinimlerinizi karşılayan bir jeneratör tavsiye edilmesi daha muhtemel olacaktır.
İhtiyaçlarınız için doğru boyutlu jeneratörü seçmek önemlidir. Örneğin bir ev için satın alınacak dizel jeneratörle bir fabrika için alınacak jeneratörün aynı güçte olması gerekmez. Burada ev için satın alınacak jeneratörün daha düşük kWA değerine sahip olması gerekecektir.
Jeneratör Güç İhtiyacı Nasıl Belirlenir?
Toplam kW gücünü ve jeneratör (alternatör) KVA’sını hesaplamak için tüm güçlerin toplanması gerekmektedir. Ancak güç, reaktif güç (KVA) ve aktif güç (kW) olarak ikiye ayrılmaktadır.
Aktif gücün reaktif güce oranı, güç faktörü (cos phi) olarak adlandırılmaktadır. Güç faktörü, yükün bir özelliğidir ve alternatör tarafından kontrol edilemeyecektir. Kilovat cinsinden ifade edilen aktif güç, akım ve gerilimin çarpımından daha azdır.
(Tek fazlı alternatör gücü (KVA) = akım x volt, üç fazlı alternatör gücü (KVA) = 1,732 x akım x volt) şeklinde hesaplanır.
Alternatör, güç faktörü cos phi = 0,8 olarak tasarlanmıştır. Diğer bir deyişle 100 KVA’lık bir alternatör 80 kW aktif güç verebilmektedir. Akkor lambalar, saf termal enerji tüketen ısıtma elemanları, sobalar sadece aktif yükleri tüketecek şekilde çalışmaktadır. Bu tür yükler basitçe toplanarak kolayca hesaplanabilmektedir. Transformatörler, bobinler, havai hatlar, senkron motorlar, redresörler, indüksiyon ve ark ocakları hem reaktif hem de aktif güç tüketerek çalışmaktadır.
Bir alternatörün (jeneratörün) gücü belirlenirken, jeneratörün harekete geçirdiği (ateşlediği) güç oranı bilinmelidir. Ve aynı anda çalışan tüm elemanların güçlerinin toplanması gerekir. Ancak alternatör, jeneratörün elektrik motorunu çalıştırıyorsa aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
Bir elektrik motorunu çalıştıran bir alternatörün gücünü belirlerken, elektrik motorunun çalışırken çektiği gücü değil, ilk çalıştırmada ihtiyaç duyduğu gücü belirlemelisiniz.
Asenkron motorun çalışma sırasında alternatörden çektiği güç (Pal): Palt =1,732 x U x In formülü kullanılarak hesaplanmaktadır.
Burada In = anma akımı ve U = voltaj anlamına gelmektedir.
Bununla birlikte, bir elektrik motorunu çalıştıran alternatör hesaplanırken, elektrik motorunun çalışma sırasında çektiği güce bakılması gerekmez. Elektrik motorunu çalıştırmak için gereken güç hesaplanmaktadır.
Bir elektrik motorunun çalıştırma işlemi sırasında tükettiği güç, elektrik motorunun tipine ve bağlantı tipine bağlıdır.
Sonuçta bir dizel jeneratör alırken kW (gerçek güç)’e değil kVA (görünen güç)’e dikkat edilmesi gerekmektedir.