Klemens Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
İki ve daha çok parçaya ayrılmış elektrik iletim kablolarının, birbirlerine bağlanmasını sağlayan parçaya klemens denir. Klemenslerin yalıtkan kısımları kullanılacak yere göre plastikten, porselenden, metalden veya bakalitten yapılmaktadır. İletken iç kısımları ise pirinçten veya nikelden yapılmaktadır. Çok küçük boyuttan, çok büyük boyutlara ulaşan klemensler vardır. Birleştirilecek kablonun kalınlığıyla doğru orantılı klemens kullanılmalıdır. Klemenslerin kullanımı kanuni yönetmeliklerle zorunlu hale getirilmiştir.
Klemens Çeşitleri:
Kullanılacakları yerin şekline göre klemensler çeşitli biçimlerde üretilirler ve bu üretim şekline göre isim alırlar. Düz Sıra Lüstr Klemenser Sıra ve lüstr klemensler (düz klemens) Simit klemens ( buat klemensi) Şapkalı klemens Vidalı (tırnaklı) klemens, Bakır boru klemensi Paratoner ( düz hat) klemensi, U ( kayık ) klemensi ve T klemens Ray klemensler
Sıra ve lüstr klemensler (düz klemens):
Avize uçları, buat, pano vb. yerlerde iki iletkeni birbirine eklemek için kullanılan klemenslerdir. Bu tür klemenslerin iletken iç kısımları pirinçten, yalıtkan dış kısımları ise plastikten, porselenden veya bakalitten yapılır.
Simit klemens (buat klemensi):
Ek kutularının içerisindeki iki iletkeni birbirine eklemek için kullanılır. Bu klemenslerin iletken iç kısımları genellikle bakır veya pirinçten, yalıtkan kısımları ise porselen veya bakalitten yapılır.
Şapkalı Klemens:
Sabit tesislerde küçük kesitli iletkenlerin birbirlerine eklenmesinde şapkalı klemensler kullanılır. Bu tip klemesnlerin iletken içi genellikle bakırla kaplanan çelik spiralden, yalıtkan dış yüzeyi ise plastik veya bakalitten imal edilmiştir.
Vidalı (tırnaklı) klemens, Bakır boru klemensi:
Genellikle havai hatlarda kullanılan klemens çeşididir. Pirinçten üretimi yapılan ve vida ile sıkıştırılan bu klemenslerle ek yapmak için özel mengenelere gereksinim vardır.
Paratoner ( düz hat) klemensi, U ( kayık ) klemensi ve T klemens:
Bu klemens türleri bina içinde yapılan elektrik tesisatlarında yalıtılmış olan iletkenlerin eklenmesinde veya ek alınmasında kullanılır. Düz hat ve U klemensleri iletkenlerin eklenmesinde, T klemensi ise ek alımında kullanılır. Bu klemenslerde ek yapıldıktan sonra ek yerleri mutlaka lehimlenmelidir.
Ray klemensler:
Birbirinden ayrı konumda bulunan iletken elemanların emniyetli bir şekilde birbirlerine bağlantısında kullanılan klemenslerdir. Ray klemenslerin dış gövde kısmı yalıtkan malzemeden yapılır. Genellikle elektrik panolarında bir ray üzerinde yan yana sıralanarak blok halinde kullanılır. Endüstride ray klemensler kullanım amaçlarına göre geçiş klemensi, topraklama ( PE ) klemensi, Nötr ( N) ayırma klemensi ve sigortalı klemens olarak sınıflandırılır.
