LED AYDINLATMA

Güncelleme 14/11/2024

Enerji verimliliği konusu her geçen gün daha da önem kazanırken, LED ışıkkaynaklarının kullanımı aydınlatmada enerji verimliliğini iyileştirme imkanı vermektedir. Teknolojideki gelişmeler, LED’in var olan üstün özelliklerini, ömür ve etkinlik faktörlerini artırmakta dolayısıyla kullanım alanı genişlemektedir. LED’ler gerek tekil ışık kaynağı gerekse armatür, T8 tüp, şerit şeklinde ve muhtelif spotlambalar olarak kullanılmaktadırlar. LEDler ışığının belirli bir açıda olması nedeniyle aydınlatmada geleneksel ışık kaynaklarından daha farklı sekilde değerlendirilmektedirler.

LED’in AVANTAJLARI
a)YÖNLÜ IŞIK YAYABİLMEGeleneksel ışık kaynakları tüm yönlerde ışık yayarak çoğu uygulamada ışık kaynağında üretilen ısığın bir kısmının zayi olmasına neden olmaktadır. Bazı özel optikler ve yansıtıcılar (reflektörler) kullanılarak bunun önüne geçilmeye çalısılır; fakat bu durumda ısık kayıpları olusur.

LED’ler ise yassı bir yüzeye monte edilerek, küresel olarak değil de yarı-küresel olarak da ışık yayarlar. Böylece zayi olan ışık miktarı azaltılır.

b) KIRILMALARA KARŞI DAYANIKLILIK
LED ler filaman ve cam kaplamalara sahip olmadığından titresimlere büyük ölçüde dayanıklıdırlar. Akkor telli lambalar ve desarj lambalar tasıtlardan kaynaklanan ve sanayi uygulamalarındaki titresimlerden etkilenebilir. Bu tür uygulamalarda titreşime dayanıklı lambalar gerekmektedir. Bu bakımdan LED’lerin öz titresim direnci, endüstriyel teçhizat, asansör, yürüyen merdiven aydınlatması uygulamaları için kullanışlıdır.
Geleneksel ışık kaynaklarının tümü cam veya kuvars kaplama kaidelidir. Üründeki hasarlar lambanın taşınması, depolanması, ambalajlanması ve montajı esnasında olusmaktadır. LED lambalarda genelde cam kullanmazlar. LED aletleri doğrudan etkilere hassas olabilen lehimli bağlama tellerle devre kartına monte edilirler.

c) KÜÇÜK BOYUT AVANTAJI
LED’ler küçük boyutlu olmaları ve yönlü ısık yaymaları, yenilikçi, düsük profilli, kompakt aydınlatma tasarımı imkanı sağlamaktadır. Bununla beraber, düsük profil elde etmek için dikkatli bir tasarıma ihtiyaç vardır. Yüksek çıkıslı geleneksel armatürler ile esit aydınlık düzeyi elde etmek için çoklu LED gruplamasına ihtiyaç vardır. Yüzlerce lümen üretebilen LED’li ısık kaynakları aynı miktarda ısık üreten HID lambalara göre daha düsük profildedir.

d) KONTROL EDİLEBİLİRLİK
Akkor telli lambalar ucuz kontrolle dim edilebilirken, sadece dimerleme balastlı bir kompakt floresan lamba bir dim etme devresi üzerinde çalıştırılabilir. Kompakt floresanların akkor tellilerde olduğu gibi sürekli bir dimerlenebilme aralığı (ışık çıkışı %1’den %100’e) yoktur. Kompakt floresanlar genelde tam ışık çıkışının %30’una kadar düşürülerek dim edilirler. Bunun dışında geleneksel floresan lamba ve enerji tasarruflu lambalar herhangi bir sensörle kontrol edilmek istenildiklerinde sık açma kapamaya maruz kalırlar ve 2-3 ay gibi kısa sürede bozulurlar. Zaten kısa olan ömürleri bu şekilde daha kısalmış olur. Halbuki LED aydınlatma lamba ve armatürleri, 100Ns gibi çok hızlı açma-kapama süresine sahiptirler ve sensörlerle uyumlu çalışırlar.Ayrıca herhangi bir rezistans içermediklerinden üzerlerinde istenilen derecede ve sıklıkta açma-kapama-dimmerleme yapılabilmektedir. Renk kontrolü ve kullanım süresi ile fotoelektrik kontrollerinin birleşmesi, enerji verimliliğinin ve kullanıcı memnuniyetinin artırmasına imkan vermektedir.

e) KIZILÖTESİ ve MORÖTESİ IŞIK YAYMAMA

Enkandesan lambalar, gücünün büyük çoğunluğunu kızılötesi veya ışın biçiminde ısıya dönüstürürken; %10’unu görünür ışığa dönüstürmektedir. Floresan lambalar güçlerinin daha büyük çoğunluğunu (%20 civarında) görünür ışığa çevirirler. HID lambalar bakıldığında önemli miktarda morötesi ısık yayarlar. LED’ler ise insan gözünün algıladığı düzeyde ışık yayarlar ve diğerlerinin aksine kızılötesi ve morötesi ışıklar yaymazlar. Harcadıkları enerjinin %97 sini ışığa çevirdiklerinden;

• Akkor ampüllere göre %80,
• Floresan lambalara göre %70-75 lere varan enerji tasarrufu sağlarlar.

Tüm bu avantajları incelediğinde; 21.yy’ın aydınlatma trendi olan LED’ler watt başına verdikleri yüksek ışık akısı ve harcadıkları elektrik enerjisini %97 gibi büyük bir oranla ışığa çevirmeleri, zararlı atık maddeler içermemeleri dolayısıyla UV ışınlar yaymamaları ve daha bir çok özellikleri ile aydınlatmada günümüzün en son var olan aydınlanma teknolojisidir.

f) YÜKSEK LÜMEN VERİMLİLİĞİ
Tüm aydınlatma ekipmanlarının (Enkandesan ampüller, floresan, kompakt floresan, tasarruflu ampüller, ledli sistemler….vs) enerji verimlilikleri kıyaslanırken temel olarak verdikleri toplam ışık akısının ( Lümen), toplam güç tüketimine (watt) olan oranına bakılır. Aşağıda lamba tiplerine göre enerji verimlilikleri görülmektedir.

Örneğin, LED lamba ile floresan lambayı karşılaştırdığımızda, verdikleri toplam ışık akısının, floresan + ballast tüketimi ile LED + transformer tüketimine olan oranları inceleyelim. En temel ekipmanlar kullanıldığında, toplam güç tüketimleri aşağıdaki gibidir.

Floresan lambalar zorunlu olarak 360˚ (tüm yönlü) ışıma yaparken, LED lambaların ışıma yönleri ve açıları ihtiyaca göre ayarlanabilmektedir. Tipik olarak LED lambalar 180˚ ışıma yapacak biçimde tasarlanırlar. Bu bağlamda aydınlatma şiddetlerine (lux) bakıldığında ise LED lambalar floresan lambalara nazaran iki katından daha fazla ışık yayarlar.

HEYS ENERGY tarafından elde edilen led floresan lambalar için LUX değerlerini ve klasik floresan lambalar ile kıyaslanmasını aşağıdaki şekilde görebilirsiniz.

Yapılan ölçüm ve testler incelendiğinde Floresan lamba ve LED lamba arasındaki AYDINLATMA ilişkisi yaklaşık olarak şu şekilde tanımlanır.

Görüldüğü üzere sadece T8 60cm floresan lambalar yerine LED lambalar kullanıldığında ünite başına 37w enerji tasarrufu sağlanmış olur. Lamba boyutları büyüdükçe elde edilen tasarruf da artmaktadır.

Bununla beraber üretilen enerjinin etkin bir şekilde kullanılması için verimi yüksek elektrikli alet ve ekipmanlar tercih edilmeli, gereksiz yere çalışan cihazlar kapatılmalıdır. Ancak tasarruf maksadıyla yapılan bazı uygulamalar yanlış sonuçlar doğurabilmektedir.

Tasarruf amacıyla yapılan bazı uygulamalar; özellikle mağazaların aydınlatılmasında kapatılan lambalar mağaza içersinde kör noktalara neden olmaktadır. Böylece yeterli düzeyde aydınlatılmayan reyonlardaki ürünler, aslında var olmasına rağmen, yokmuş gibi algılanmaktadırlar.

T8  LED  TÜPLERİN  ÖZELLİKLERİ

Karakteristik Özellikleri		60 CM	120 CM	150 CM
	Ürün Kodu	T8 180 LED DIP	T8 360 LED DIP	T8 480 LED DIP
	Renk Sıcaklık Aralığı	6500K	6500K	6500K
	Renk İndeksi	80	80	80
	Lambanın Ömrü	50000 saat	50000 saat	50000 saat
	Işık Yoğunluk Açısı	180 derece	180 derece	180 derece
Elektriksel Özellikler
	Giriş Gerilimi	200-240 VAC	200-240 VAC	200-240 VAC
	Frekans Aralığı	50-60 Hz	50-60 Hz	50-60 Hz
	Güç Faktörü	Epistar	Epistar	Epistar
	LED Tipi	DIP	DIP	DIP
	LED Adedi	180	336	480
	LED Çalışma Voltajı	3.1 VDC	3.1 VDC	3.1  VDC
	LED Güç Tüketimi	0.046w	0.046 w	0.046 w
	Toplam Güç Tüketimi	8,3 w	16,5 w	22,5 w
Diğer Özellikler
	Çalışma Sıcaklığı	-15-55 ˚C	-15-55 ˚C	-15-55 ˚C
	Bulanma Sıcaklığı	-20-55 ˚C	-20-55 ˚C	-20-55 ˚C
	Çalışma Nemliliği	65%	65%	65%
	Çalışma Süresi	10NS	10NS	10NS
	Ebatlar	31*600MM	31*1200MM	31*1500MM
	Net Ağırlık	0.3 KG	0.6 KG	0.65 KG
	Materyal	Al & PC	Al & PC	Al & PC
	IP Derecesi	21	21	21
	Sertifikalar	CE, RoHS, ISO	CE, RoHS, ISO	CE, RoHS, ISO
	Garanti Süresi	2 yıl	2 yıl	2 yıl

 

Tüm T8 LED Tüpler G13 soket olup, eski floresanların yerlerine takılabilirler.

 

 LED Tüpler  starter ve ballast gerekmeksizin direk 220VAC gerilimle çalışmaktadırlar.

ÖZELLİKLER	T8 LED LAMBA	T8 FLORESAN LAMBA
GÜÇ TÜKETİMİ	9 Watt	23 Watt
KULLANIM ÖMRÜ	> 50.000 saat	8.000 – 10.000 saat
AYDINLATMA	41 lux ( 3 metrede )	19 lux ( 3 metrede )
ÇALIŞMA ZAMANI	0,1 Sn	3 – 5 Sn
BALLAST	Yok	Var
STARTER	Yok	Var
ISINMA	Yok	Var
SES	Yok	Var
KIPRAŞMA	Yok	Var
KONTROL EDİLEBİLİRLİK	Uygun	Uygun değil
ZARARLI IŞIN YAYMA	Yok	Var
ZARARLI MADDE İÇERME	Yok	Var
ÇEVREYE ZARARI	Yok	Var