Ölçüm sonucunda elde edilen sayılar, fiziksel büyüklüklere bağlı olarak çeşitli birimlerle birlikte bir anlam ifade eder. Çok değişik fiziksel büyüklük olmasına rağmen, bunların bir kısmı temel birim olarak seçilmiştir. Diğer büyüklükler ise, temel büyüklük (Temel birimler) cinsinden ifade edilirler.
İlk olarak 1898 yılında birçok ülkenin gönderdiği temsilcilerden oluşmuş Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Konferansında temel birimler belirlenmiştir. Daha sonra 1960 yılında birim, tanım ve semboller güncelleştirilmiştir. Bu sistem Uluslararası Birim Sistemi ( Systeme International d’Unite SI ) olarak bilinir.
Uluslararası Sistem (SI) dışında çeşitli ülkelerin kullandığı Özel Birim Sistemleri de hala kullanılmaktadır.
Uluslararası Sistemin kabul ettiği yedi Temel Birim vardır.
Fiziksel Büyüklük – Birim – Simge
Uzunluk Birimi – metre – m
Kütle Birimi – kilogram – kg
Zaman Birimi – saniye – s
Elektrik Akım Şiddeti Birimi – amper – A
Sıcaklık Birimi – kelvin – K
Madde Miktarı Birimi – mol – mol
Işık Şiddeti Birimi – candela – cd
Uzunluk için metre (m), (13 Ekim 1960 – Paris) 1 metre, asil gazlardan olan kriptonun 86. izotopunun ışınlanmasının portugal spektral çizgisinin boşluktaki dalga uzunluğu olmak üzere, 1 m = 1 650 763,73 ‘ya eşit alındı. (Ekim 1960 – Paris)
Kütle için Kilogram (kg), (Sévre’de muhafaza edilen normal kilogram) 1 gram suyun yoğunluğunun en büyük olduğu 4°C deki sıcaklıkta 1 cm3 suyun kütlesine eşittir. 1 kg = 1000 g
Zaman için saniye (s), (13. Ölçü ve Ağırlıklar Genel Konferansı – 1967) 1 saniye, alkalik metal grubundan olan Caesium (sezyum) (55) un atom çekirdek çeşiti olan Nuklid 133Cs atomunun esas durumunun her iki hiper küçük yapılış terkibi seviyesi arasındaki geçişin ışınlanmasına tekabul eden periyodunun 9 192 631 770 katına eşittir.
Elektrik Akım Şiddeti için Amper (A), (1954) 1 absolü Amper, 1 metre mesafede birbirlerine paralel duran iki iletkenin yardımıyla, bu çift iletkenin birbirlerinin her metre uzunluğu üzerine 2.10-7 m.kg.s-2 değerle tesir eden bir kuvvet, zamanla değişmeyen bir akım şiddeti olarak ifade edilir. Akım şiddeti Amper, saniyede iletken kesidinden geçen 6,25.1018 elektronlardan oluşan bir elektron akışına, takriben, tekabül eder.
Sıcaklık için Kelvin (°K) SI Birim Sisteminde suyun üçlü noktasının (buz, su, buhar) termodinamik sıcaklığının 273,16 da birine eşit olan termodinamik sıcaklık temel birimdir. Burada üçlü noktanın sıcaklığı kimyasal birlik içinde bulunan bir maddenin aynı zamanda üç safhada (durumda) denkede meydana gelen sıcaklık noktasıdır. Su için bu üçlü nokta 0,0100°C ve 4,58 Torr’daki
sıcaklıkta bulunmaktadır.
Işık Şiddeti için Candela (cd), (1946) 1 Candela, SI birimlerinde fotometrik (ışık şiddeti) temel birimi (cd). Metrekare (m2) başına 101,325 Newtonluk bir basınç platin ergime noktasındaki sıcaklığında (1769.3°C) eşit sıcaklıkta bulunan 1/600.000 m2 lik bir kara (siyah) cismin dik doğrultuda yaydığı ışığın şiddeti Candela olarak alınır.
Madde miktarı için mol (mol) 1 mol, fiziksel-kimya alanında 1 mol karbon izotopunun (12C) 12,000,000 gram molekülü kadar bulunan miktarıdır.
Türetilmiş Birimler
Metroloji alanında yapılan ölçümlerin izlenebilirlik açısından, uluslararası birimler sisteminde oluşturulmuş 7 adet Temel birimin çarpım veya bölümü ile türetilmiş olan diğer birimler.
Ölçüm Birimlerinin Katları
Kütle Ölçüleri – Kütle Birimleri
1 gram (g) = 1000 miligram (mg)
1 dekagram (dag) = 10 g
1 kilogram (kg) = 1000 g
1 kental = 100 kg
1 ton = 1000 kg
Uzunluk Ölçüleri
1 metre (m) = 10 dm
1 desimetre (dm) = 10 cm
1 santimetre (cm) = 10 mm
1 kilometre (km) = 1000 m
Yüz Ölçüleri
1 metrekare (m2) = 100 dm2 = 10 000 cm2 = 1 000 000 mm2
1 ar (a) = 100 m2
1 dekar (da) = 1000 m2 = 10 a
1 hektar (h) = 10 da = 10 000 m2 = 100 a
1 kilometrekare (km2) = 100 h = 1000 da = 1 000 000 m2
Mekan ve Boşluk Ölçüleri, Sıvı Ölçüleri
1 metre (kübik) küb (m3) = 1000 dm3 = 1 000 000 cm3 = 1 000 000 000 mm3
1 litre (l) = 1 dm3
1 hektolitre = 100 l
Basınç Ölçüleri
mili bar (mbar), milimetre cıva sütunu (mm Hg, Torr)
1000 mbar = 750 mm Hg.
1 bar = 1000 mbar = 1 000 000 Pascal (Pa)
Güç Ölçüleri
1 kilowatt (kW) = 1000 Watt (W)
1 mega Watt (MW) = 1000 kW
1 Beygir kuvveti = 735,5 W
Elektrik Ölçüleri
Akım şiddeti : 1 Amper (A)
Gerilim : 1 Volt (V)
Direnç : 1 ohm ( )
Elektrik yükü : 1 Coulomb = 1 amper saniye
