RL RC ÖRNEK PROBLEMLER

Güncelleme 29/01/2021

1 – RL Zaman Sabitesi İle İlgili Problem Çözümü

Örnek 1) Endüktansı 2 mH ve DC direnci 50 ohm olan bir bobinin zaman sabitesi nedir?

Çözüm : T = L / R à T = 2.10 – 3 / 50 = 0,04 . 10 –3 = 4 . 10 – 5 sn.= 40 msn

Örnek 2) L = 0,2 H’lik bir bobin ve R = 24 W’luk bir direnç seri bağlanmıştır. Bu seri devrenin zaman sabitesi ne kadardır?

Çözüm : T = L / R = 0,2 / 24 = 8,33 msn

Örnek 3) 40 mH’lik bir bobin ile bir direnç seri bağlanmıştır. Bu seri devrenin zaman sabitesi 40 msn olduğuna göre direncin değeri ne kadardır?

Çözüm : T = L / R à R = L / R = 40 . 10 –3 / 40 . 10 – 6 = 1000 W = 1K

Örnek 4) L = 0,2 H’ lik bir bobin ve R= 10W’ luk bir direnç seri bağlı iken devredeki anahtar kapandıktan 8 msn sonraki devreden geçen akımı bulunuz.

Çözüm : T = L / R = 0,2 / 10 = 2 . 10 –2

İ = (U / R) . ( 1 – e -t / T ) = (20 / 10) . ( 1 – e – 0,0008 / 0,02 )

İ = 2 ( 1 – e –0,4 ) = 2 . ( 1- 0,67 ) = 2 . 0,33 = 0,66 A

Durumsal Çalışma : 
Soru : 30 V ile beslenen seri RL devresinde R = 20 W , L = 0,5 H’ dir. Devredeki anahtar kapandıktan ne kadar süre sonra akım 1 ampere ulaşır? 

1. RC Zaman Sabitesi İle İlgili Örnek Problemler

Örnek 1) 50 mF’lık bir kondansatöre 50 KW’luk bir direnç seri bağlanmıştır. Bu seri devrenin zaman sabitini hesaplayınız.

Çözüm : T= R .C = 50 . 10 –6 . 50 . 103 =2,5 sn

Örnek 2) 100 V’luk gerilime bağlanan C = 100 mF’lık bir kondansatör 50 KW’luk bir direnç üzerinden 5 sn boşalmıştır. Bu andaki Uc gerilimini hesaplayınız? ( Uc kondansatör üstündeki gerilim)

Çözüm : T = R . C = 50 KW . 100 mF = 5 sn

Uc = Uo ( e -t / T ) = 100 . ( e –5 / 5 ) = 36,8 V.

Örnek 3) Bir direnç ve kondansatörden oluşan seri devrede zaman sabitesi 28 msn ve R = 5,6 KW’ dur. C’ yi bulunuz.

Çözüm : T = R . C à C = T / R = 28 . 10 –3 / 5,6 . 10 3 = 5 mF

Örnek 4) Dolu bir kondansatör 50 KW’ luk bir direnç üzerinden boşaltılırken bir zaman sabiti sürenin 2,5 sn ve bu anda kondansatör uçlarındaki gerilimin 7,4 volt olduğu ölçülmüştür. Kondansatörün değerini ve dolu iken uçlarındaki gerilim değerini hesaplayınız.

Çözüm : T = 2,5 sn à C = T / R = 2,5 / 50 .103 = 50mF

Uc = Uo ( e -t / T ) à 7,4 = Uo . ( e – 2,5 / 2,5 ) à Uo = 7,4 . ( 1 / 2,73 ) = 20 V.

Örnek 5) R = 100 KW , C = 4 mF , Uo = 60 V ise dolmakta olan bir kondansatör üzerindeki gerilimin ( Uc ) 0,6 sn sonraki değeri kaç volt olur ?

Çözüm : T = R .C = 100 . 103 . 4 . 10 –6 = 0,4 sn

Uc = Uo ( 1 – e -t / T ) = 60 . ( 1 – e –0,6 / 0,4 ) = 60 . ( 1- e –3 / 2 )

Uc = 60 . ( 1 – ( 1 / e 1 + ( 1 / 2 )) ) = 60 . ( 1 – ( 1 / e . Ö e ))

Uc = 60 . ( 1 – ( 1 / 2,73 . 1,65 )) = 60 . ( 1 – ( 1 / 4,5)) = 60 . ( 1 – 0,22 )

Uc = 60 . 0,78 = 46,8 V

Örnek 6) C = 1000 mF’ lık bir kondansatör 10 V’ luk bir gerilimle doldurulmuştur. Bu kondansatör 20 KW’ luk bir direnç üzerinden 20 sn zaman süresince boşaltılmıştır. 20 sn sonra kondansatör uçlarındaki gerilimin değerini bulunuz?

Çözüm : T = R . C = 1000 . 10 – 6 . 20 .10 3 = 20 sn

Uc = Uo . e –t / T = 10 . e –20 / 20 = 3,68 V

Durumsal Çalışma :

Soru : 50 mF’ lık değeri olan dolu bir kondansatör bir direnç üzerinden boşaltıldığında , 9 sn sonra uçlarında 31,5 V’luk bir gerilim ölçülmüştür. Direncin değerini ve kondansatör dolu iken uçlarında bulunan gerilimi hesaplayınız.

Yazar: Ali Celal

- Elektronik Mühendisi
- E.Ü. Tıp Fakültesi Kalibrasyon Sorumlusu Test kontrol ve kalibrasyon sorumlu müdürü (Sağ.Bak. ÜTS)
- X-Işınlı Görüntüleme Sistemleri Test Kontrol ve Kalibrasyon Uzmanı (Sağ.Bak.)
- Usta Öğretici (MEB)
- Hatalı veya kaldırılmasını istediğiniz sayfaları diyot.net@gmail.com bildirin