Tel ve Sargı Kesitinin Hesabı
Güncelleme 28/01/2021
1. Tel Kesitinin Hesabı
Tel kesiti şu iki değer belirler:
- Akım yoğunluğu (J)
- Devre akımı (I)
Akım yoğunluğunun şu değerler arasında olması gerekmektedir:
Kendi kendine soğuyan transformatörde: J=1,8-2,6 Amper/mm2
Devre akımı ise şu bağıntı ile bellidir: I=P/V
P: Transformatör gücüdür. (Watt olarak alınır)
V: Primer veya sekonder gerilimidir. (Volt olarak alınır)
V yerine VP primer gerilimi yazılırsa, IP primer akımı bulunur. VS sekonder gerilimi ile de IS sekonder akımı bulunur.
Akım belli olduktan sonra, “d” Tel çapı yaklaşık olarak şu bağıntılar ile bulunur:
J = 2,5 A/mm2 için : d = 0,7√I+0,1
J = 3 A/mm2 için : d = 0,6√I+0,1
J = 4 A/mm2 için : d = 0,45√I+0,1
Burada ” I ” amper olarak yazılır ve ” d ” mm olarak bulunur.
” d ” çap ifadesindeki “0,1” ilaveleri emaye kalınlığıdır.
Tel çapı bulunduktan sonra sıra telin kesit alanının hesabına gelir:
Telin kesit alanı: Atel = p(d2 / 4) = 3,1416(d2 / 4) = 0,785 d2 ‘dir.
Buradaki “d” çapına emaye kalınlığı dahildir.
2. Sargı Kesit Alanının Hesabı
Sargıların sarım sayıları hesaplanmış olduğuna göre belirli bir tel kalınlığı da seçilince, toplam sarımın alanı şöyle bulunur:
Sargının kesit alanı: Asargı = 1 telin kesit alanı * sarım sayısı
Tel çapından doğrudan sargı kesit alanına geçilmesi istenirse Tablo 1 ‘den yararlanılabilir.
Çap (mm) |
cm2 ‘ye Sarım sayısı |
Çap (mm) | cm2 ‘ye Sarım sayısı |
Çap (mm) | cm2 ‘ye Sarım sayısı |
0,08 0,10 0,12 0,13 0,15 0,16 0,18 0,20 |
8200 5700 4000 3130 2800 2500 2070 1720 |
0,22 0,25 0,30 0,35 0,4 0,5 0,6 0,7 |
1400 1140 810 502 470 808 217 164 |
0,8 0,9 1 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 |
125 101 33 69 58,5 50,5 44,5 39 |
Tablo 1. Tel çapına göre, 1cm2 alana sığacak sarım sayısı