Terslemeyen ( Evirmeyen, Noninverting ) Op-Amp

Terslemeyen Yükselteç ( Faz Çevirmeyen, Noninverting Amplifier) 

Şekil 1 – Faz Çevirmeyen Yükselteç ve Eşdeğer Devresi
Şekil 1 ‘de görüldüğü gibi giriş sinyali, OP-AMP ‘ın faz çevirmeyen (+) girişine uygulanmıştır. Dolayısıyla çıkış sinyali ile giriş sinyali arasında faz farkı bulunmaz.
İdeal bir OP-AMP ‘ın giriş empedansı sonsuz olduğundan faz çevirmeyen (+) ve faz çeviren (-) giriş uçları arasında akım sıfır olduğundan, (+) ve (-) giriş uçları arasındaki potansiyel farkı 0 Volt ‘tur.
Şekil 1 ‘de görüldüğü gibi eşdeğer devrede Vi = 0 Volt yazılarak bahsedilen özellik kullanılmıştır.
Vi gerilimi, R1 üzerinden düşen gerilime eşittir.
V_i = [R₁ / (R₁ + R_f)].V_o
Bu formülde Vo / (R1 + Rf) eşitliği R1 ve Rf dirençlerinden geçen akımı temsil eder. Bu değer ile R1 ‘i çarparsak R1 üzerinde düşen gerilimi, dolayısıyla giriş gerilim değeri bulunur.

V_i = [R₁ / (R₁ + R_f)].V_o eşitliğinde her iki tarafı V_o ‘ya bölersek;

V_i / V_o = R₁ / (R₁ + R_f) olur.

V_o / V_i = (R₁ + R_f) / R₁ => V_o / V_i = 1 + (R_f / R₁)

A_v = 1 + (R_f / R₁) olarak bulunur.
Faz çevirmeyen yükselteç devresinde de kapalı çevrim kazancını direnç değerleri belirler.

Şekil 2 – Faz Çevirmeyen Yükselteçler
Şekil 2 ‘de gösterilen şekiller de birer faz çevirmeyen yükselteçlerdir. Bu şekillerin, şekil 1 ‘den farkı yoktur.
Faz çevirmeyen yükselteç ile faz çeviren yükselteç arasındaki farklar şunlardır:
Faz çevirmeyen yükseltecin kazancı, faz çeviren yükselteçten 1 fazladır ve daima l ‘den büyüktür.
Faz çevirmeyen yükseltecin giriş empedansı OP-AMP giriş empedansına eşit olup çok yüksektir. Faz çeviren yükseltecin giriş empedansı ise R1 direnci kadardır.
Faz çevirmeyen yükselteçte giriş ve çıkış işaretleri aynı fazdadır. Faz çeviren yükselteçte ise giriş ve çıkış işaretleri arasında 180° faz farkı vardır.

Sonuç

Harici elemanlar R1 ve R2’dir.
Çıkış, eviren giriş terminali ile geri beslenmiştir.
Giriş sinyali, evirmeyen terminale uygulanmıştır.
Kapalı çevrim kazancı, G=Vo/Vi=1+(R2/R1)
Sonsuz diferansiyel kazanç, V(+)-V(-)=Vo/A=0
Sonsuz giriş empedansı, i2=i1=V(-)/R1
Çıkış empedansı, Vo=V(-)+i1.R2=Vi(1+R1/R2)
Giriş empedansı, Ri=sonsuzdur.
Gerilim kazancı, Avo=1+R2/R1’dir.