Transistörün Dört Bölge Karakteristiği
Dört bölge karakteristiklerinde, DC ‘de ve yüksüz olarak çalıştırılan transistörün giriş ve çıkış akımları ile gerilimleri arasındaki bağıntılara ait karakteristik eğrileri hep birlikte görüntülenir.
Dört bölge karakteristik eğrilerinden yararlanılarak şu statik karakteristik değerleri hesaplanabilmektedir.
- Giriş direnci
- Çıkışdirenci
- Akım kazancı
- Giriş-çıkış gerilim (zıt reaksiyon) bağıntısı
Bunlar transistörün yapısıyla ilgili karakteristik değerlerdir.
Dört bölge karakteristiği, transistör çıkışında yük direnci yokken çıkarıldığından bunlara kısa devre karakteristikleri de denir.
Transistörün “Beyz” ‘i , “Emiteri” ve “Collectoru” ortak bağlantılı haldeki kısa devre karakteristikleri ile, yükte çalışma sırasında konu edilen yük doğrusu ayrıca “Temel yükselteç devreleri” bölümünde daha detaylı anlatılmıştır.
Burada, ön bilgi olarak, emiteri ortak yükselteçe ait örnek verilecektir..
Dört Bölge Karakteristik Eğrisinin Bölgeleri:
Şekil 1 emiteri ortak yükseltec
Şekil 2 ‘den takip edilirse; Şekil 1 ‘de verilmiş olan emiteri ortak yükseltece ait dört bölge karakteristik eğrisi, şu bölgelerden oluşmaktadır.
- Bölge Karakteristik Eğrisi (VCE – IC):
VCE çıkış gerilimindeki değişime göre, IC çıkış akımındaki değişimi gösterir.
RC=VCE/IC bağıntısı ile Çıkış direncini belirler. - Bölge Karakteristik Eğrisi (IB – IC):
IB giriş akımındaki değişime göre, IC çıkış akımındaki değişimi gösterir.
β=IC/IB bağıntısı ile Akım kazancını belirler. - Bölge Karakteristik Eğrisi (VBE – IB):
VBE giriş gerilimindeki değişime göre, IB giriş akımındaki değişimi gösterir.
Rg=VBE/IB bağıntısı ile Giriş direncini belirler. - Bölge Karakteristik Eğrisi (VBE– VCE):
“VBE – VCE” bağıntısı VBE giriş gerilimindeki değişime göre, VCE çıkış gerilimindeki değişim miktarını gösterir. Bu değişim, gerilim transfer oranı olarak tanımlanır.
Aslında bu iki gerilimin biri biri üzerinde önemli bir etkisi bulunmamaktadır.
Bu bilgiler daha çok teorik çalışmalar için gereklidir
Şekil 2 – Emiteri ortak bağlantılı yükseltecin dört bölge karakterisitiği