Triyakların Yapısı, Transistöre Eş Değeri, Sembolü

Güncelleme 16/08/2024

Triyakların iç yapısı oldukça karmaşıktır. N ve P yarı iletken maddelerinden imal edilmiştir. 5 adet yarı iletken katmandan oluşur. Triyakın iç yapısı yukarıda görülmektedir. P yarı iletkenine N tipi yarı iletken nüfus ettirilmiştir.

Triyaklar DC gerilim altında, tristörler gibi çalışır.

Triyakların AC gerilim altında çalışması ise A2, A1 ve gate terminallerine gelen gerilim işaretinin farklı olması ve bu terminaller arasındaki potansiyel gerilim farklılıklarının oluşma durumuna göre değişir. Triyakların farklı besleme ve tetikleme gerilimleri altında çalışma şekilleri de farklılık gösterir. Bu çalışma şekillerine MOD ya da çalışma bölgesi adı verilir.

Triyak Çalışma Bölgeleri

Mod I (+) : Triyağın A2 ucu (+), A1 ucu (-),G ucu (+) gerilimle tetiklenir. Bu durumda A2’den A1’e akım geçişi olur. Mod I (+) çalışma biçimi tristörün çalışmasının aynısıdır. Bu modda triyak tam iletimdedir.

Mod I (-) : Triyağın A2 ucu (+), A1 ucu (-), G ucu (-) gerilimle tetiklenir. Bu durumda A2’den A1’e doğru akım geçişi olur. Mod I (-) tipi çalışmada Mod I (+)’ye oranla daha yüksek tetikleme akımı ve gerilimine ihtiyaç vardır.

Mod III (+) : Triyağın A2 ucu (-), A1 ucu (+), G ucu (+), gerilimle tetiklenir. Bu durumda A1’den A2’ye doğru akım geçişi olur. Mod III (+) modunda G ucuna uygulanan polarma akımı Mod I (+)’dan daha yüksek olmalıdır. Çünkü bu durumda triyakın iç direnci diğer durumlara göre daha büyüktür.

Mod III (-) : Triyağın A2 ucu (-), A1 ucu (+), G ucu (-) gerilimle tetiklenir. Bu durumda A1’den A2’ye doğru akım geçişi olur. Yukarıda açıklanan çalışma şekilleri içinde I (+) ve III (-) modlarında çalışma çok iyi olup alçak güçlü devrelerde tercih edilir. Bu modlarda tetiklenen triyağın iletime geçmesi için G ucuna verilmesi gereken akımlar küçüktür. I (-) ve III (+) modlarında çalıştırılan triyaklarda tetikleme akımı ile A1 – A2 arasından geçen akımların yönleri birbirine zıttır. Bu da verimi düşürür. O nedenle pek kullanılmaz. Özetlemek gerekirse, triyaklar AC gerilim altında çalışırken sürekli gate tetiklemesine ihtiyaç duyar. Bunun nedeni alternaslar değiştikçe A1 ve A2’ye gelen gerilim işaretinin değişmesidir. Alternatif gerilim alternaslarının her değişiminde triyak farklı bir çalışma bölgesinde olabilir

Yazar: Ali Celal

- Elektronik Mühendisi
- E.Ü. Tıp Fakültesi Kalibrasyon Sorumlusu Test kontrol ve kalibrasyon sorumlu müdürü (Sağ.Bak. ÜTS)
- X-Işınlı Görüntüleme Sistemleri Test Kontrol ve Kalibrasyon Uzmanı (Sağ.Bak.)
- Usta Öğretici (MEB)
- Hatalı veya kaldırılmasını istediğiniz sayfaları diyot.net@gmail.com bildirin