Akü Çeşitleri
Akü Nedir?
Akü ; Elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depo eden, ihtiyaç halinde bunu elektrik enerjisi olarak veren cihaza denir.
Kuru Akü Nedir?
Bakımsız ( Asit veya Su ilavesi gerektirmeyen ), kapalı tip akülere Kuru Akü denir. VRLA Akü ( Valf Regulated Lead Acid ) (Sübap Ayarlı Kurşun Asit Akü ) olarak da bilinirler. Kuru Aküler iç yapıları ve teknolojilerine bağlı olarak ikiye ayrılır.
AGM Akü ( elektroliti separatörlere emdirilmiş ) ve JEL Akü.
Bu akülerin temel özelliği asit taşması veya sızdırması olmamasıdır. Gaz çıkışı yok denecek kadar azdır. Bu yüzden çok güvenlidir ve rafta bekleme ömürleri çok daha uzundur. Ayrıca sulu akülere kıyasla titreşime karşı daha dayanıklıdır. Sevkiyatı, taşınması sorunsuzdur.
Kuru akülerin genel olarak kullanım alanları aşağıdaki gibidir.
– Kesintisiz Güç kaynakları ( UPS ),
– Bilgisayarlar ve bilgisayar destekli otomasyon sistemleri,
– Bilgisayar destekli üretim / ambalajlama tezgahları (otomotiv, metal işleme, tekstil vb.)
– Tıbbi elektronik cihazlar, hastaneler
– Hava alanı aydınlatması
– Hava trafik kontrol merkezleri
– Askeri radar sistemleri
– Haberleşme ve yayın kuruluşları
– Asansörler
– Elektronik kapılar
– Barkod cihazları
– Yazar kasalar
– Fotoğraf baskı cihazları ( Minilab vs. )
– Elektronik teraziler
– Acil durum aydınlatma sistemleri
JEL Akü Nedir?
Jel Akü ; içerisinde jel – jöle kıvamında elektrolit bulunan akülerdir. Ağır çevresel koşullara özellikle de sıcaklığa ve titreşime dayanıklı bakımsız akülerdir. Bu yüzden denizcilik sektöründe ve Güneş Enerji Sistemlerinde özellikle tercih edilirler.
Jel Akü hemen şarj edilmese bile, derin deşarjdan tamamen geri döndürülebilir. Günlük çevrimsel kullanım için idealdir… Uzun deşarjlarda mükemmel performans gösterirler…
VRLA Akü Nedir?
VRLA Akü ; ( Valf Regulated Lead Acid ) ( Sübap Ayarlı Kurşun Asit Akü ) olarak da bilinirler. Bakımsız Akü olarak bilinen Kuru Akü ve Jel Aküler bu sınıfa giren akülerdir. SLA Akü ( Sealed Lead Acid ) de denilmektedir.
UPS ( Kesintisiz Güç Kaynağı ) sistemleri, telekomünikasyon, elektrik ve telefon santralleri, elektrik üretim şirketleri, acil aydınlatma sistemleri ve güvenlik sistemlerinde VRLA Aküler kullanılır.
AGM Akü Nedir?
AGM Akü; ( Absorbed Glass Matt ) elektroliti seperatörlere emdirilmiş VRLA akülerdir.
Deep Cycle Akü Nedir?
Deep Cycle akü ( Derin Döngülü Akü ), nominal kapasitesinin % 20’si seviyesine kadar deşarj olduğu halde kapasite kaybına uğramayan akülerdir. Deep Cycle akü modelleri, genellikle marine uygulamalarda ve yenilenebilir enerji sistemlerinde kullanılır.
Starter Akü Nedir?
Marş basma aküsü, yol verme aküsü, başlatma aküsü, start aküsü gibi isimler de verilen Starter akü modelleri; özellikle araçlarda ve jeneratörlerde kullanılırlar. Örneğin otomobili çalıştırırken, kontağı çevirdiğimizde aracın çalışması için gereken elektrik enerjisi bu aküden sağlanır. Anlık olarak yüksek akımlar çekilebilen Starter Aküler, sürekli sabit bir akım çekmeye uygun değillerdir. Yani Stasyoner Akü olarak kullanılması doğru değildir.
AC şebekeleri aşağıdaki özellikleri sağladığı varsayılan gerilim kaynaklarıdır:
• Sabit efektif değer ve sabit frekansta alternatif gerilim sağlar.
• Gerilim dalga şekli sinüzoidaldir.
• Sağlanan enerji süreklidir.
• Sıralanan bu özellikler yükleme şekli ile değişmez.
Modern teknolojinin getirdiği olanaklar yanında karşılaşılan belki de en önemli problem, elektrik gücü ile çalışan bir takım cihaz ve sistemlerin beslemede görülebilecek çok kısa süreli aksamalardan bile etkilenmeleridir.
Stasyoner Akü Nedir?
Stasyoner Aküler için Sabit Tesis Aküsü de denilmektedir. Aküden anlık yüksek akım çekme yerine sürekli olarak düşük akım çekilebilen akülerdir. UPS Sistemlerinde kullanılan aküler Stasyoner tip Akülerdir..
Traksiyoner Akü Nedir?
Traksiyoner Akü; genellikle 2 Voltluk hücreler halinde 24 Volt sağlanarak bir kutu içerisine konulan akülerdir. Forklift aküsü olarak da bilinirler. Özellikle forklift gibi yük kaldırma, indirme, taşıma araçlarında kullanılırlar.
Akü ömür beklentisi ne demektir?
Elektrik ile çalışan hassas cihazlarımızın kesintisiz ve sorunsuz çalışmasını sağlamak için UPS kullanırız. En doğru seçim, maliyeti yüksek olmasına rağmen OnLine UPS kullanmaktır.
Ancak; düşük maliyet ile çözüm düşünüldüğünde, elektriksel risk olasılığı küçük olan yerlerde ( 1 veya 2 PC bağlanacak ofis ortamları, ev içi kullanımlarda, hassas olmayan elektriksel cihazların beslenmesinde vs.) Line Interactive UPS modelleri de tercih edilebilir…
Hassas sistemlerde mutlaka Online UPS kullanılmalıdır.
Seri Akü Bağlantısı
Seri Akü bağlantısı; akülerin her birinin + ( artı ) ucundan diğer akünün – (eksi ) ucuna olacak şekilde yapılan bağlantıdır. Seri bağlantısı yapılacak akülerin her birinin aynı volt ve aynı Ah değerinde olması gerekmektedir.
Paralel Akü Bağlantısı
Paralel Akü Bağlantısı aynı volt ve Ah değerlerindeki aküler arasında yapılır. Örneğin 3 adet 12 Volt 65 Ah Aküyü paralel bağladığımızda 12 Volt 195 Ah lik bir akü bloğu elde etmiş oluruz..
UPS aküsü
UPS lerde kullanılması gereken aküler, tam kapalı kuru tip Aküler olmalıdır. Kesinlikle sulu tip aküler kullanılmamalıdır. Mümkünse 10 Yıl ömür beklentili aküler tercih edilmelidir. Jel akü modelleri de kullanılabilir.
Aküler çevreye zararlı mıdır?
Aküler içerilerinde kurşun bulunduğu için çevreye zararlıdırlar. Hem kuru akü hem jel akü hem de sulu akü modelleri mutlaka geri dönüşüme verilmelidirler.