PTC Nedir ?
Güncelleme 16/08/2024
PTC ( Positive Temperature Coefficient )
PTC (Sıcaklıkla direnci artan termistör) Bulunduğu ortamın veya temas ettiği yüzeyin sıcaklığı arttıkça elektriksel direnci de artan elektronik devre elemanlarıdır.Isıyla doğru orantılı olarak direnci artar.
Isı arttıkça direnci artar, ısı azaldıkça da direnci azalır.
PTC NTC’nin tam tersidir.
Şekil 1’de PTC’nin sembolü görülmektedir. Metaller, özellikle de baryum titamat ve fungsten bu özelliğe sahiptir.
Şekil 1: PTC’nin sembolü
PTC’lerin kullanım alanları; PTC’ler – 60 °C ile +150 °C arasındaki sıcaklıklarda kararlı bir şekilde çalışabilirler. 0.1 °C’ ye kadar duyarlılıkta olanları vardır. Daha çok elektrik motorlarını fazla ısınmaya karşı korumak için tasarlanan devrelerde kullanılırlar. Ayrıca ısı seviyesini belirli bir değer aralığında tutulması gereken tüm işlemlerde, tüm devrelerde kullanılabilir.
Röleye paralel bağlanan PTC direnç, rölenin gecikmeli çekmesini sağlar. Florasan lambalarda da starter yerine PTC direnç kullanılabilmektedir.
PTC’nin Dış Görünüşü
NTC ve PTC Uygulama Devresi
NTC ve PTC uygulama devresi NTC kullanarak 220V’luk bir lamba kontrol edilmektedir. Oda sıcaklığında potansiyometre ayarlanarak T1 kesime götürülür. T1 kesimdeyken; T2, R2 üzerinden gerekli polarmayı alarak iletime geçer. Röle çeker ve lamba söner. NTC’nin ısısı düştüğünde T1 iletime geçer, T2 kesime gider. Röle bırakır ve lamba yanar.
Lamba NTC’nin yanına yerleştirilirse, lamba NTC’yi yeterince ısıtacağı için NTC’nin direnci düşer, röle çeker ve lamba söner. Lamba yerine ısıtıcı bağlanarak otomatik ısınma sağlanabilir. Lamba yerine vantilatör ve NTC yerine de PTC bağlanırsa devre soğutma amacıyla da kullanılmış olur.
PTC Sağlamlık kontrolü
PTC’yi uçlarından ohmmetreye ohmmetreye bağladığımızda ilk olarak oda sıcaklığında PTC’nin üzerinde yazılı olan değeri okumamız gereklidir. Daha sonra mum veya benzeri bir araç ile ısıttığınızda direnci yükselir ise PTC sağlamdır. Bunun dışında bir durum gerçekleşiyor ise PTC arızalı demektir.
Ohm metre x 100 konumunda iken (PTC / NTC) ohm metre uçlarına bağlanır, (termistör bir direnç olduğu için yönüne bakılmaz) ve eleman ısıtılarak ohm metre göstergesinin kontrolü yapılır.
Eleman ısıtıldığı zaman PTC ise ısındıkça direnç artar, NTC ise ısındıkça direnç azalır. Eğer termistör ısıtılmasına rağmen göstergede bir değişiklik olmuyorsa yeni bir termistör alınmalıdır.
