GND Nedir ?
GND Nedir
GND, İngilizce ground kelimesinin kısaltmasından türemiştir,
GND – eksi bağlantısının yapılacağı bölümdür -V ya da direkt “-” bazı devrelerde nadiren VSS yazabilir ya da entegrede VSS yazar .
bağlantıda GND açılımı “ground” toprak, şase olarak da ismi geçer. Fakat devre şemalarında GND bağlantısnın farklı sembolleri var buda elektroniğe yeni başlayan kişilerin kafasını karıştırıyor örnek devreler ile durumu anlatayım..
Örnek-1
Şemada gördüğünüz gibi ters T şeklinde simge kullanılmış – eksi bağlantısı olan yerler birleştirilip bir tane simge konulmuş sadece bir elemana ayrı simge eklenmiş oda şemayı daha da karmaşık hale getirmemek için…
Yukarıda ki bağlantı ayrıda olabilirdi yani – eksi, şaseye bağlanacak tüm elemanlar ayrı simgelerle belirtilebilirdi bu durumda aşağıda ki gibi bir şema olur böyle bir bağlantıda gerçek uygulamada devreyi kurarken hepsi birleştirilir.
Şimdi devre kurulurken besleme bağlantısının nasıl yapılacağını görelim
aşağıda ki resimde – eksi gnd bağlantısında kullanılan farklı sembolleri göreceksiniz yukarıda açıkladığım mantık hepsi için geçerlidir.
aslında bu simgelerin farklı anlamları var ama bir çok devre şeması çizimde buna dikkat edilmemiş bazılarında kurallara uyulmuş vb. ortalık karışmış .
mesela aşağı doğru üçgen simgesi sinyal şasesini belirtmek için kullanılır bazı anfi devrelerinde beslemenin şasesinin geldiği yer farklı bir simge ile gösterilir ses girişinin şasesi ise üçgen şeklindedir ve bu şase düşük omajlı bir direnç ile besleme şasesiyle birleştirilir.
Bazı şemalarda ise beslemenin eksi girişi için hiç simge olmaz hepsi birleştirilmiştir ve ortak bir noktada “-” sembolü ile giriş yapılacak yer net olarak belirtilmiştir ya da bahsettiğim gibi simge kullanılmıştır ama bir yerde ek olarak aşağıda ki simge vardır
bunun anlamı besleme “-” bağlantısının yoğunluğunun arttırılması için devrenin kutusu yada yogunluğu arttıracak bir yer ile birleşmesi gerektiğidir örneğin pc güç kaynaklarında voltaj çıkışında “-” bölümü devrenin kasasına bir kablo ve papuç ile vidalanmıştır ve kasa metaldir + pc kasasıda metal bu sayede şase yoğunlu arttırılıyor vs.. ama bu bağlantı yapıldan da devre çalışır ama sağlıklı olmaz özellikle pc güç kaynağı gibi gelişmiş ve önemli işi olan cihazlarda kullanılmalı
Fakat basit devrelerde kullanılmadığını gördüm şemada bağlantı vardır ama kullanılmamıştır mesela pc güç kaynaklarında 220v şebeke bağlantısında topraklı hat kullanmak gerekir ama bir çok kişi kullanmıyor, kullanamıyor her hangi bir sorunda olmuyor fakat detaya inildiğinde toprak bağlantısının bir çok faydası olduğu çıkar .
Son örnek
Tek kaynaklı uygulamalarda – kutba, çift kaynaklı uygulamalarda – ve + kutbun birbirine bağlandığı noktaya verilen addır. Diğer bir deyişle Elektrik-Elektronik devrelerde gnd(ground), şase(toprak) veya nötr denilen kavram uygulamada kullanacağımız gerilim için referans noktadır.
Örneğin; projemizde 9V’luk bir kaynak(pil, batarya, akü) kullanmamız gerekiyor. Bu kaynağın + kutbunu devreye bağladık. Devreye bağlanma noktasının geriliminin 9V olmasını istiyorsak bu bağlantı noktasının geriliminin hangi referans noktaya göre 9V olması gerektiğini bilmek zorundayız. Devre zaten bu iki potansiyel fark göz önüne alınarak tasarlanmıştır. Referans noktasına da – kutbunu bağlayarak sorunu çözmüş oluruz. Bu referans noktası bizim şase veya nötr noktamız olur. Eğer bu noktayı dünyaya göre sıfır potansiyele getirmek istersek bu noktayı toprağa bağlarız. Böylece bu referans noktamızın adı artık GND olur.
– kutup gnd olarak kullanılmış
Eğer iki kaynak kullanırsak bu iki kaynağı birbirine bağlayan bağlantının toprağa bağlandığı nokta gnd olur. Böylece bir devrede aynı anda kullanabilmek için hem +9V’luk kaynak hem de -9V’luk bir kaynak elde etmiş oluruz.
GND oluşturmamızın sebebi yüksek akım ve voltajlarda devrenin(veya yanlış iş yapan kişi) veya kaynağın(şebeke geriliminin büyüklüğü düşünülürse gnd(topraklama) oluşturmak zaruri oluyor) zarar görmesini engellemektir. Toprağın direnci çok düşük olduğundan akım yolunu devreden değil topraktan tamamlar.
2 kaynaklı devre ve gnd