a) Shmitt trigger tipi zamanlayıcı devresinin tanımı :
Transistörlerin ani olarak doyuma ve kesime gittiği zamanlayıcı devrelerine shmitt trigger tipi zamanlayıcı denir. Bu tip devrelerde röle kontaklarındaki titreşim kesin biçimde engellenir.
b) Shmitt trigger tipi zamanlayıcı devresinin şeması:
c) Shmitt trigger tipi zamanlayıcı devresinin çalışması :
A anahtarı kapatılıp devreye elektrik uygulanınca boş olan C kondansatörü şarj olmaya başlar. İlk anda C üstünde 0 volt olacağından T1 yalıtımda olur. T1’in kollektöründe olan voltaj T2’ye geleceğinden T2 iletimde olur. C kondansatörü belirli bir voltaj seviyesine ulaşınca T1 iletime geçer ve kollektöründeki voltaj düşer. Bu yüzden T2 baz polarması alamaz ve yalıtım durumuna geçer. Rölenin enerjisi kesilir ve çalıştırdığı cihazı durdurur.
d) Shmitt trigger tipi zamanlayıcı devresinin özellikleri:
Bu devrelerde transistörler çok hızlı olarak doyum ve kesim arasında geçiş yaparlar. Bunu sağlayan, her iki transistörün emiterlerinin ortak bir dirence bağlanmasıdır. Bu direnç sayesinde her hangi bir transistördeki değişim diğer transistörüde etkilemektedir. Bu etki pozitif geri besleme şeklindedir. Böylece transistörlerin doyum ve kesime gidişleri hızlanmış olur. Bu devrelerde iletime geçiş referans değeri çok hassas olur. Bu referans değer ayarlanıp saniyelerden saatlere varan zaman gecikmesi ayarlanabilir. Ayrıca RC zaman sabiti elemanları ile de bu süre ayarlanmaktadır. Bu devrede T1 ve T2 birbirine zıt şekilde çalışırlar.
e) Shmitt trigger tipi zamanlayıcı devresinin kullanım alanları:
Bu devreler Uzun zaman gecikmesi ve hassas çalışma gerektiren yerlerde kullanılır. Zamanlayıcı olarak kullanılmayan shmitt trigger devreleri frekansmetre girişlerinde çeşitli sinyalleri kare dalgaya çevirmede kullanılmaktadır.