TRANSİSTÖR DC POLARMA DEVRELERİ
Güncelleme 04/02/2016
Transistörün yükselteç olarak kullanılabilmesi için, yani girişindeki AC Vi voltajını, çıkışından yükseltilmiş AC Vo voltajı olarak alabilmek için, uygun bir DC polarma devresine ihtiyaç vardır. DC polarma devresi transistörler için gerçekten çok önemlidir. Eğer uygun bir DC polarma devresi yapılmaz ise, transistör bir yükselteç olarak kullanılamaz veya istenilen sonuç alınamaz. Peki DC polarma ne anlama gelmektedir. Bunu kısaca, transistörün uçları arasında DC uygun çalışma gerilimlerinin veya öngerilimlerin sağlanması olarak tanımlayabiliriz.
DC polarma devreleri transistör beyz, kollektör ve emiter uçlarından statik(Quiscent) akımların akmasını sağlar. Bunun anlamı, transistör girişlerinde herhangi bir AC sinyal yok ise, transistör üzerindeki gerilim veya akımlar statik(durgun) çalışma gerilim ve akımları olarak sabit değerde olacaklardır. Tabiki bu durum ideal şartlar için geçerlidir. Yukarıda bahsedilen çalışma noktasına Q çalışma noktası denir ve bu noktadaki akım ve gerilimleri belirleyebilmek için sembollere alt indis olarak Q harfi eklenir. örneğin IBQ ve VCEQ değerleri, sırası ile statik çalışma noktasında transistörün sahip olduğu beyz akımı ve kollektör-emiter arası gerilim değerleridir.
Bilindiği gibi sıcaklık değişmeleri transistör üzerinde bazı olumsuz etkilere sebep olmaktadır. Bunlardan en önemlisi transistör akım kazancı b ‘nın sıcaklık ile doğru orantılı olarak değiştiğidir. Yani sıcaklık arttığında, b değeride artacak, bunun sonucu olarakta normalde sabit kalması istenen statik çalışma akım ve gerilimleri değişecektir. Bu istenmeyen durumu önlemek için farklı yapılarda polarma devreleri kullanılır. En fazla kullanılan polarma devreleri burada fazla detaya girmeden incelenecek ve böylece transistörün yükselteç olarak kullanılması daha iyi anlaşılacaktır.
En Fazla Kullanılan Transistör DC Polarma Devreleri;
1- Sabit Beyz Polarması,
2- Emiteri Kararlı Polarma Devresi,
3- Voltaj Bölücülü Polarma Devresi,
4- Kollektör Geribeslemeli Polarma Devresi.
