TVS (Transient Voltage Suppression) Diyot
Devrelerin enerji beslemesi katına paralel bağlanarak kullanılan, koruma amaçlı bir diyot’dur. Doğru polarma altında normal bir diyot gibi davranırken, ters polarma altında farklı davranır. Ters polarma altındayken belli bir voltaja kadar akım geçirmez. Örneğin 12V’luk bir TVS diyotu, 13V’luk bir ters polarma altında akım geçirmeye başlar, kısa devre etkisi yaratır. Bu etki uzun süre devam ederse sigorta’nın atması beklenir.
Diğer bir tabirle; devreye çalışma geriliminin üzerinde bir voltaj geldiğinde kısa devre konumuna geçerek voltajı üzerine düşürür ve geçen akımı kendi üzerinde absorbe (suppression) etmeye çalışır. Böylece yüksek voltajdan devrenin zarar görmesi engellenir. TVS diyotu öncesinde sigorta kullanılmadığı durumlarda, söz konusu voltaj yükselimi anlık olmalıdır (mikrosaniyeler). Aksi takdirde TVS kısa sürede yanar ve açık devre haline geçer. Elektronik devrelerin besleme ünitelerinde, besleme kaynağından kaynaklı ani yükselmeler veya arklar olabilir. Bu tür geçici yükselmelere Transient Voltage ya da spike adı verilir. Sembolü aşağıdaki gibidir:
TVS diyot genellikle düşük güç tüketimi olan, hassas ve pahalı elektronik devrelerin enerji giriş katlarında kullanılır. Bir enerji harcama direnci ile veya birden fazla paralel bağlanarak enerji absorbe kapasitesi artırılır.
TVS diyotu test etmek için normal diyot testi uygulanabilir fakat görevini tam olarak yapıp yapmadığını anlamak için üzerine voltaj uygulanarak akım geçirip geçirmediğine bakılır. Böyle bir sınamada; TVS diyot’un aşırı ısınmadan bozulmaması için sabit akım kaynağı kullanmak gerekir. TVS diyotlar ters polarma altında görev yaparlar. Normal koşullarda TVS diyot’un anotu devrenin şasesine (-) bağlıdır.
TVS diyotların üzerinde genellikle aşağıdaki kodlar yazar:
12V’luk TVS diyotlar: LE, LEM, LEK, BUX, KVP, 13L.
5V’luk TVS diyotlar: HE, QE, QA, AE, 5L.
