Film Direnç
Güncelleme 16/08/2024
Film dirençler elektrik akımına karşı direnç gösteren bir maddenin, seramik bir çubuğun çevresine kaplanması ile elde edilir. Şerit biçiminde seramik yada cam gibi yalıtkan bir gövde üzerine ince bir tabaka direnç malzemesi olarak imal edilir.
İki Tür Film Direnç Vardır:
1. İnce film dirençler
2. Kalın film dirençler
1.İnce film direnç
Film direncin iç görünümü
Seramik yada cam silindirik taşıyıcı çubuk üzerine nikel – karbon, saf karbon, metal – cam tozu karışımı metal oksit gibi farklı direnç sprey şeklinde püskürtülürek yapılır. Püskürtülen bu direnç maddesi, lazer ışını ile belli bir genişlikte, spiral şeklinde kesilerek şerit sargılar durumuna getirilir. Şerit sargıdan biri çıkarılır diğer sargının sarımları arası yalıtılır. Şerit genişliği istenilen şekilde ayarlanır ve istenilen direnç değeri sağlanır. Toleransları %1’den daha küçüktür. Yüksek ısıl kararlılıkları ve düşük toleranslarıyla bir çok uygulamada kullanılır.
2.Kalın film direnç (metal direnç)
Kalın film direnç (Cermet Sörmit Okunur). Metal ve seramik tozları karıştırılarak üretilir. Metal ve seramik tozu karışımı bir yapıştırıcı ile hamur yapılır seramik bir gövdeye şerit halinde yapıştırılarak fırında yüksek ısıda pişmesi sağlanır. Anlatılan bu sistemle, sabit ve ayarlı direnç yapılır. Film dirençler toleransı en küçük olan dirençlerdir. Film dirençlerin tolerans oranları %1-2 gibi çok küçük değerdedir. Düşük tolerans değerleri ve yük altındaki yüksek kararlılıkları nedeniyle film dirençler hassas direnç gereken elektronik devreler için önemlidir. Maksimum akımda bile değeri pek değişmez.
Film dirençler toleransı en küçük olan dirençlerdir. Yani, istenilen değer tam tutturulabilmektedir. Bu nedenle hassas direnç gerektiren elektronik devreler için çok önemli bir dirençtir.Ayrıca maksimum akımda bile değeri pek değişmemektedir.
| Direnç tipi | Karbon direnç | İnce film dirençler | Metal kalın film (cermet) direnç | Telli direnç | |
| Karbon | Metal | ||||
| Büyüklüğü | 10Ω – 22MΩ | 10Ω – 2MΩ | 10Ω – 1MΩ | 10Ω – 68MΩ | 0,25Ω – 10KΩ |
| Toleransı | ±%10 | ±%5 | ±%2 | ±%2 | ±%5 |
| Maksimum gücü | 250mW | 250mW | 500mW | 500mW | 2,5W |
| Yükteki değer değişimi | %10 | %2 | %1 | %0,5 | %1 |
| Maksimum dayanma gerilimi | 150V | 200V | 350V | 250V | 200V |
| Yalıtkanlık direnci | 109Ω | 10¹ºΩ | 10¹ºΩ | 10¹ºΩ | 10¹ºΩ |
| Gerilim sabiti | 2000ppm/V | 100ppm/V | 10ppm/V | 10ppm/V | 1ppm/V |
| Çalışabildiği sıcaklık aralığı | -40ºC +105ºC |
-40ºC +125ºC |
-55ºC +150ºC |
-55ºC +150ºC |
-55ºC +185ºC |
| Sıcaklık sabiti | ±1200 ppm/ºC | -1200 ppm/ºC | ±250 ppm/ºC | ±100 ppm/ºC | ±200ppm/ºC |
| Gürültüsü | 1 kW – 2µV/V,10 MW – 6µV/V | 1µV/V | 0,1µV/V | 0,1µV/V | 0,01µV/V |
| Lehim etkisi | %2 | %0,5 | %0,15 | %0,15 | %0,05 |
NOT:
1. 1ppm = 10-6 Ω başına değişim miktarı.
2. Sıcaklık sabiti “+” ppm: Isındıkça artan direnç
3. Sıcaklık sabiti “-” ppm: Isındıkça azalan direnç
Örneğin; saf karbon direncin: Sıcaklık sabiti -1200ppm/ºC olup sıcaklığın her 1 artışında, direnci Ohm başına,
1200ppm=1200*10-6 =0,0012Ω azalmaktadır.
4. Sıcaklık sabiti “±” ppm: ısındıkça artan, 0 ºC ‘nin altında soğutulurken azalan direnç.
Örneğin; Bakırın direnci -234 ‘te sıfır olmaktadır.
5. Gerilim sabiti: Dirence uygulanan gerilimin büyüklüğü oranında, direnci yukarıda verilen değer kadar düşmektedir.
Örneğin; 150Ω ‘luk bir “karbon film dirence” 30V uygulandığında direnci 30*150*10-6=0,45 kadar düşecektir.