Benjamin FRANKLIN kimdir ?
Güncelleme 15/06/2020
Amerikalı yayımcı, yazar, kaşif, bilim adamı, diplomat ve siyasetçi .Thomas Jefferson ve John Adams ile birlikte bağımsızlık bildirgesini hazırlamıştır, bu sebepten Amerika Birleşik Devletleri’nin kurucularından biridir. Ülkesinin temellerinin oluşmasında büyük bir payı olmasının yanı sıra, paratonerin mucididir. Güneş ışığından daha fazla yararlanmak için, saat uygulamasını da ilk olarak başlatan Benjamin FRANKLIN için bir antolojide, buluşları ve başarılarından bahsedildikten sonra “Benjamin Franklin şair hariç her şeydir” denilmiştir.
17 Ocak 1706‘da, onyedi çocuklu bir ailenin oğlu olarak Amerika’da doğdu. Kalabalık ailesinde, anne babasının önceki evliliklerinden olan üvey kardeşleri de vardı. Sabun ve mum imalatçısı olan babası Josiah Franklin’in onbeşinci, annesi Abiah Franklin’inse sekizinci çocuğuydu. Küçüklüğünde yüzmeyi çok seviyordu ve iyi bir yüzücü olarak bilinmekteydi.
On yaşında okulu bıraktı. 12 yaşındayken basımevi yöneten ve liberal bir gazete yayınlayan ağabeyi James’in yanına çırak olarak girdi. Basımcılık mesleğini öğrendi ve edebiyat çalışmalarına başladı.
1730’da Philadelphia’da bir basımevi ve gazete kurdu. Poor Richard’s Almanac’ı (Fakir Richard’ın Almanak’ı) yayınlamaya başladı. 1732-1757 yılları arasında yönetmenliğini yaptığı Almanac’da Richard Sounders imzasıyla yazılar yazdı. Siyaset, felsefe, bilim, iş ilişkileri gibi konuların tartışıldığı Junto adlı bir kulüp; kütüphane, hastane ve yangına karşı sigorta şirketi kurdu. Basımevlerini çoğalttı.
Uçurtma deneyi ile ilgili bir tasvir
Benjamin FRANKLIN, 1736’da Philadelphia meclis sekreteri oldu ve siyasete atıldı. 1750’de Pensilvanya meclisine seçildi, arazi vergisine karşı olan büyük ailelerle mücadele etti. İngiliz Amerika’sı postalarının genel müdürlüğüne getirildi. Posta servisinde çeşitli düzenlemeler yaptı. Özellikle elektrik olaylarıyla ilgili araştırmalar yapan Benjamin FRANKLIN, elektrik yüklerindeki artı ve eksi uçlarını keşfetti ve elektrik yükünün korunumu ilkesini ortaya attı. Fırtınalı bir havada uçurtma uçurarak gerçekleştirdiği deneyi sonunda şimşeğin elektriksel bir olay olduğunu keşfetti. Elektrikten etkilenmeleri sebebiyle kendisinin kurtulmasına rağmen iki yardımcısının öldüğü bu deneyden yola çıkarak paratoneri keşfetti, güneş ışığından daha fazla yararlanmak için saat uygulamasını başlattı.
Benjamin FRANKLIN yüz dolarlık banknot üzerinde.
Benjamin FRANKLIN Buluşları ve Bilimsel Araştırmaları
Benjamin FRANKLIN‘in birçok buluşları oldu. Bunlar; yıldırımsavar (paratoner), Cam Armonica, Franklin sobası, bifokal gözlüktü.
Cam Armonica
Posta müdürü yardımcısı olarak, Benjamin FRANKLIN Kuzey Atlantik Okyanusu’na ilgi duydu.
Benjamin FRANKLIN 1768 yılında posta işleri için ortalama bir tüccar gemisi aldı ve uzun İngiltere’den New York’a ulaşmak için paketlerin birkaç hafta zamanı vardı. Newport’a, Rhode Island’a ulaşabildi.
Su konulu Franklin bildirisinden bir çizim
1772‘de sömürge halkına karşı hakaretler içeren mektuplarını ele geçirdiği Massachusetts valisi Hutchinson‘u ele vermesiyle kolonideki itibarının artmasından sonra, Amerikan Kongresi’ne milletvekili seçildi. 1776‘da Thomas Jefferson ve John Adams ile birlikte bağımsızlık bildirgesini hazırladı.
Eylül 1776’da kongre, ekonomik ve askeri yardım istemek üzere aralarında Franklin’in de bulunduğu üç kişilik bir komisyonu Fransa‘ya gönderdi. Benjamin FRANKLIN, Fransız dışişleri bakanı Charles Gravier ile görüşmelerinde çok başarılı oldu. 1775–1783 Amerikan Bağımsızlık Savaşısonunda İngiltere ile barış görüşmelerini sürdürmek üzere seçilen diplomatlardan birisi olarak İngiltere’ye gitti. İngiltere ile barış antlaşmasının imzalanmasından sonra 1785‘te Amerika’ya döndü.
1787‘de Philadelphia Anayasa Kurultayı‘nın çalışmalarına katılan Franklin, 17 Nisan1790’da hayatını kaybetti.