LCD MONİTÖR – KAREKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ
Güncelleme 13/01/2021
ÇÖZÜNÜRLÜK
Çözünürlük, LCD monitör / Tv. ve plazma paneller de dahil olmak üzere, ekranın fiziksel yapısı olarak panelde kaç piksel olduğunu tanımlar. Yüksek çözünürlükteki ekran, keskin görüntü üretir. Bu fiziksel yapıLCD ekranındaki matrisi oluşturan yatay ve dikey piksel sayısıdır. Ekran çözünürlüğü satır ve sütun olarak ta ifade edilmektedir. Çözünürlükteki tazeleme oranı (Refresh Rate) olan ve Hertz birimiyle ifade edilen, bir saniye içindeki tazeleme frekansı, monitörün özelliklerinin belirlenmesinde etkin rol oynamaktadır. Monitörlerdeki bu özellikten dolayı satışta tercih sebebi olarak öne çıkar. Bilgisayarın ekran kartının ayarlarından, monitörün desteklemediği bir tazeleme frekansı veya diğer bir deyişle çözünürlük ayarı seçilmişse monitör ekranında görüntü elde edilemeyecektir. Monitörlerin bu ekran çözünürlük özelliği, bilgisayarın ekran tazeleme frekansı ile paralellik göstermesi gerekmektedir. Monitör ve ekran kartı birbirilerini destekliyorsa ve dijital görüntü ara birimi olan DVI bağlantı noktaları varsadaha sağlıklı, temiz bir görüntü için tercih edilmesi daha uygun olur.
Aşağıdaki tabloda bazı LCD monitörler içinde bulunan çözünürlükler, Adres ve Tarama Hatlarının Tanımı görülmektedir ;
14″-15″ | 1024×768 | (XGA) |
17″-19″ | 1280×1024 | /SXGA) |
20″ + | 1600×1200 | (UXGA) |
19″ (Widescreen) | 1440×900 | (WXGA+) |
20″ (Widescreen) | 1680×11050 | (WSXGA+ |
24″ (Widescreen) | 1920×1200 | (WUXGA) |
30″ (Widescreen) | 2560×1600 |
Adres ve Tarama Hatlarının Tanımı
Aşağıdaki tabloda bazı LCD Televizyonlar içinde bulunan çözünürlükler görülmektedir ;
* 640 address hattı X 480 tarama hattı | = | VGA görüntüsü |
* 800 address hattı X 600 tarama hattı | = | SVGA görüntüsü |
* 1024 address hattı X 768 tarama hattı | = | XGA görüntüsü |
* 1366 address hattı X 768 tarama hattı | = | HD görüntüsü |
*1920 address hattı X 1080 tarama hattı | = | Full HD görüntüsü |
3840*2160 Ultra-High Definition (UHD) tarama hattı | = | (UHD) görüntüsü |
LCD MONİTÖR – PİKSEL HATALARI
Ölü Piksel Tespiti ve Sıkışmış Piksel
LCD monitördeki sıkışmış ya da ölü piksel nasıl tespit edilir ve sıkışmış piksel nasıl tamir edilir Bazen LCD ekranlarda kimi piksel düzgün çalışmayabilir ve ekranınızda temizlenemeyen bir leke gibi kalan bozuk pikseller oldukça sinir bozucu olur. Eğer monitörünüz garanti kapsamındaysa monitörü yetkili servise tamire vermenizde fayda var. Ancak, garanti kapsamında değilse, kimi zaman ekranda olması gerekenden farklı bir renkte bir nokta ya da siyah bir nokta görüyorsanız monitörünüzle ilgilenmenin vakti gelmiş demektir.
İki tür sorunlu piksel vardır. Maalesef ölü pikseller düzeltilemez. Ölü piksel durumunda monitörün panelinin değişmesi gerekir başka da çözümü yoktur. Sıkışmış pikseller ise biraz da şansın yardımı ile tamir edilebilir.
UYARI / DİKKAT !..
AŞAĞIDAKİ YÖNTEMLERİ UYGULARKEN RİSK ALDIĞINIZI UNUTMAYIN
Yazılım Yöntemi Ekranınızda ölü ya da sıkışmış piksel olup olmadığını tespit etmek için çeşitli yazılımlar kullanabilirsiniz. Sıkışmış pikselleri tamir için de kullanabileceğiniz Rizone Pixel Repair programı sizlere yardımcı olacaktır. Programı Rizone Pixel Repair indirbağlantısından alabilirsiniz.
1. Programı açtıktan sonra tüm ekranı kaplamak için Dead Pixel Locator bölümündeki tüm renklere tıklayarak ekranınızı inceleyin. Eğer ölü ya da sıkışmış bir piksel varsa ekranı kaplayan renkten farklı renkte bir nokta göreceksiniz.
2. Sorunlu pikselin yerini tespit ettikten sonra tespit ettikten sonra Color Mode başlığı altındaki renk modlarından birini tercih edin ve GO! butonuna tıklayın.
3. Açılan küçük pencereyi sorunlu pikselin üzerine getirin ve bekleyip pikselin düzelmesi için dua edin çünkü sorunun çözülmesi için şansa da ihtiyacınız var
Baskı Yöntemi
Malzemeler: ucu çok da sivri olmayan kalem gibi bir şey (örneğin ucu sivriltilmemiş bir kurşun kalem), yumuşak bir bez
1. Ekranınızı kapatın.
2. Yumuşak bir bezi kullanacağınız objenin ucuna sarın.
3. Sorunlu pikselin üzerine oluşturduğunuz objenin ucuyla bastırın. Ancak başka noktalara bastırmamaya dikkat edin yoksa başka piksellerde de sorun çıkabilir.
4. Baskı uygularken ekranı açın.
5. Baskıyı kesin ve eğer işe yaramışsa pikselin düzeldiğini göreceksiniz.
Tıklatma Yöntemi
1. Ekranı açın ve arka plan siyah olacak şekilde ayarlayın.
2. Sivri uçlu olmayan bir kalem alın ve ucuyla sorunlu piksele nazik bir şekilde tıklatmaya başlayın. Başlangıçta ekrana dokunduğunuz noktada kısa süreli hafif bir beyazlık görecek kadar baskı uygulayın.
3. Piksel düzelene kadar 5-10 tıklatma aralıklarla baskıyı artırın.
4. Piksel düzeldikten sonra yazılım adımında bahsedildiği gibi program ile sorunlu piksel var mı yok mu tekrar kontrol edin.
Isı Yöntemi
Bu yöntem geniş rengini kaybetmiş ya da kararmış alanlarda özellikle de daha çok notebooklarda işe yaramaktadır. Bu yöntemde notebook uzun süre açık kalacağından ısınmayla ilgili başka problemler yaşama riski olduğunu dikkate alın
Manyetik alan etkisi yoktur !…
LCD paneli, resmi ekranda oluşturmak için Tüp (CRT) gibi ışın taraması yapmaz. Bu nedenle manyetik alan etkisi yoktur. Degauss, yani demanyetize problemi yoktur.
Yeni versiyon LCD cihazlarda geniş seyredebilme açısı vardır.
En uygun izleme açısı – uzaklığı
3 X Ekran yüksekliği
Ekran yüksekliğinin Üç katı kadardır.
Leke/Gölge (Burn-in) Problemi ;
Sabit görüntü LCD panel ekranında kalıcı hasarlara neden olabilir. Ekranda hücre yanmalarından dolayı leke bırakabilir. Hareketsiz görüntünün ve ekranın parlaklık seviyesi ve ayrıca hareketsiz görüntünün ekranda kalma süresi, bu lekenin geçicimi, kalıcımı olacağına etki eden faktörlerdir.
Uzun süreli resimler ekranda hayali bir görüntü takılmasına neden olabileceğinden LCD panelin tamamında veya bir bölümünde sabit görüntünün 2 saatten daha fazla tutulması tavsiye edilmez. Bu görüntü takılmasına ekran yanması da denir. Ekrandaki görüntü takılmalarını engellemek için hareketsiz görüntü ekrandayken parlaklık ve kontrast değerlerinin düşük bir seviyeye ayarlanması uygun olur. Yukarıdaki ekran yanmasından dolayı ekranda oluşan hasar garanti kapsamı dışındadır ve imalatçı firmalar bu durumu kullanım kılavuzlarında ve kataloglarında uyarmaktadırlar.
“Oyunlar da veya bilgisayar da uzun süre durağan resimlerin görüntülenmesi kısmi görüntü izi oluşturabilir. Bu etkiyi önlemek için, durağan görüntüleri görüntülerken ‘parlaklık’ ve ‘kontrast’ derecelerinin azaltılması tavsiye edilir.”
KONTRAST ORANI
Kontrast oranı, bütün üretici ve tüketiciler için büyük bir pazarlama aracıdır. Kontrast oranı ekranın en parlak, beyaz valuse ve koyu siyah değerleri arasında karşılaştırmalı bir fark ile ilgilidir. Bir kural ile daha yüksek bir kontrast oranı istenmekle birlikte, daha az yaygın olan alt uç modelleri için 700:1 standardının yanında pek çok uzman, kontrast oranı olarak 1000:1 veya daha iyi bir seviyeyi tavsiye etmektedir. Bazı teknolojiler, biraz abartılı olmakla birlikte dinamik kontrastı 3000:1 ve üzeri kontrast oranları kontrol etme yeteneğine sahiptirler.
PARLAKLIK
Parlaklık, LCD monitör ekranının parlak beyazlık ölçüsüdür. Genellikle LCD monitörler, rahat kullanım için çok parlaktır ve üzerindeki ekran (OSD) ayarıyla parlaklığını ayarlayarak kullanılır. Bu durum daha iyi bir kontrast oranı ve karanlık sahneler için yararlı olmaktadır. Fakat yüksek parlaklık iyi bir görüntü elde etmede gri tonları arasında ayrımı yapma zorluğunu getirir.
LCD Monitörlerde YAŞAM SÜRESİ
Kullanım yaşam süresi genellikle saat olarak belirtilir. Bilindiği üzere CRT monitörler 15.000 – 25.000 saatler arasında yaşam ömürlerine sahiptiler. Parlaklık oranı ortalama olarak % 50 lerde kullanıldığında arka ışık kaynağı incelenip dikkate alınarak, LCD monitörlerdeki kullanım süreleri, 50,000 saattir diyebiliriz.
LCD monitör, devreler halinde bölünebilir.
Bu devrelerin resimleri ile birlikte monitör devre şema ve fonksiyonlarını açıklayacağız.
Önce bağlantı portları hakkında bilgi aktaralım