Devrede ışığa hassas eleman olarak standart bir LDR( ışığa hassas direnç) kulanılmıştır. Aydınlık ( veya ışık ) dedektörü olarak kullanıldığında, LDR üzerineışık düşmesi halinde hoparlörden bir ikaz sesi duyulur. Karanlık dedektörü olarak kullanıldığında ise ikaz,LDR üzerine düşen ışık miktarı belli bir seviyenin altına düşünce duyulur.
Bu devre aslında 555′li bir osilatör devresidir. Bu entegrenin 4 nolu girişi ( reset ), devrenin iki türlü çalışmasının anahtarıdır. Bu giriş +V sevşyesinde olduğunda devre osilasyona başlar, toprak seviyesine düştüğünde ise C1 kondansatörü deşarj olur ve osilasyon durur.
Her iki çalışma şeklinde de LDR ve R3, bir direnç bölmesi meydana getirirler. S1 anahtarı L konumunda iken, LDR 4 no.lu uç ile +V arasındadır. Bu durumda LDR üzerine yeteri kadar ışık çarparsa, direnci minimuma düşerek 4 no.luucun +V değerine çıkmasına sebep olur. Böylece osilasyon başlayarak hoparlörden ikaz sesi çıkması sağlanmış olur.
S1 anahtarı d pozisyonuna alındığı zaman ise, LDR 4no.lu uç ile toprak arasındadır. Bu durumda LDR üzerine yeterli miktarda ışık çarparsa 4 no.lu toprak potansiyeline düşeceğinden osilasyon olmaz, devre de bir karanlık osilatörü olarak çalışır.
C1 kondansatörünün değeri artırılırsa, ikaz sesinin frekansı azalır, C1′in değeri azaltılırsa frekansı artar. Eğer daha fazla ses istenirse, 555′in 3 no.lu çıkışı C2 konsantörü vasıtasıyla bir ses amfisine bağlanabilir.
Devrenin bir çok faydalı kullanma alanları vardır. Örneğin, aydınlık dedektörü olarak kullanıldığında buzdolabının açık bırakılmasına mani olmak amacıyla bir alarm gibi kullanılabilir. Karanlık dedektörü olarak karşısına bir ışık kaynağı konulduğunda hırsız alarm devresi olarak kullanılabilir. Işık herhangi bir kimse tarafından engellendiğinde LDR’nin üzeri karanlık kalacağından devre alarm verecektir. Ayrıca baş ucunuza koyularak sabah olduğunda bir uyandırıcı olarak da kullanılabilir.
MALZEME LİSTESİ
R1: 47K
R2: 1K
R3: 10K
LDR
C1: 0.05 µF
C2: 4.7 µF
555 ENTEGRE DEVRE
8 OHM HOPARLÖT
ANAHTAR