Elektrik yalıtkanlığı nedir ?

Güncelleme 15/06/2020

Genel olarak yalıtkanlığın tarifini , iki sistem arasındaki enerji alış verişini engelleyen bir madde olarak yaparız.
Elektrikte ve elektronikte yalıtkan maddeye ” Dielektrik ” adı verilir.

Burada yalıtkan maddenin görevi , iki iletken madde arasındaki elektrik akımının geçişini engellemektir.

Elektrik yalıtkanlığı ölçülebilir bir büyüklüktür, direnç dediğimiz bu büyüklüğün değeri ohm ( Ω ) dur .

Gerçek hayattan bir örnekle bunu şöyle açıklayabiliriz :

Fatma hanım ucuzluktan faydalanarak bir bulaşık makinası alıyor,elektrik ve su tesisatları montajı bittikten sonra
birikmiş bulaşıkları yıkamak isteyen fatma hanım makinayı çalıştırıyor,fakat daha makina çalışır çalışmaz kaçak akım
koruma sigortası ( diferansiyel sigorta ) atıyor.Her seferinde bu olay tekrar ediyor.

Bu durumda fatma hanımın yapacağı tek şey bir elektrik teknisyeni çağırarak makinaya yalıtkanlık testi yaptırmaktır.

Yalıtkanlık testi yapmak için Megaohmmetre dediğimiz bir ölçü aleti kullanılır.

Normal test ölçümleri yalıtkan maddeyi tahrip etmez. Bu test, yalıtkana doğru akım verilerek yapılır.

Sonuç kΩ, MΩ veya GΩ cinsindendir. Bu değerler bize yalıtkanlığın kalitesi ve iki iletken arasındaki kaçak akım riski
olup olmayacağı ayrıca yalıtkan eskimesi durumunu takip etme konusunda çok önemli bilgiler verir.

Avrupa Birliği EN 60204 yönergesine göre kısaca :

1-Dielektrik testi, 1000, 1250, 1500 V alternatif akım uygulayarak yapılmalıdır.
2-İzolasyon testi, 0 ile 500 MΩ arasında ve 500 veya 1000 V Doğru akım uygulayarak yapılmalıdır.
3-Devre devamlılık testi, 0 ile 2 Ω arasında ve 12 V / >10 A alternatif akım uygulayarak yapılmalıdır.
4-Deşarj zamanı testi, 0 ile 2 saniye arasında ve 600 V  Alternatif / Doğru akım uygulayarak yapılmalıdır.